Frankrijk heeft het voorbije jaar meer dan 78.000 personen als individuen met een veiligheidsrisico ingeschreven in het Schengen Information System (SIS), een database die de Europese politiekorpsen moet toelaten om informatie over de meest gevaarlijke elementen van het continent met elkaar te delen. In de Franse bijdrage staan meer namen dan op de gecombineerde lijsten van alle andere Europese landen. Dat blijkt uit een rapport van het persbureau Associated Press.

In totaal werden op de Europese lijst met gevaarlijke individuen 134.662 namen ingevuld. Volgens de Duitse politicus Andrej Hunko moeten echter vragen worden gesteld bij de samenstelling van de database. Hij heeft het over mogelijk misbruik.

Afwijkende criteria

“Blijkbaar maken de verschillende Europese landen bij de opstelling van de lijsten van afwijkende criteria gebruik,” geeft Hunko aan. “Twee jaar geleden werden in totaal 69.475 namen geregistreerd. De verdubbeling van die cijfers vorig jaar kan niet alleen door de dreiging van het islamitisch terrorisme worden verklaard.”

De Duitse politicus wijst erop dat in de rapporten van de Europese politiedienst Europol enkele duizenden islamitische strijders worden vernoemd, maar het is volgens hem niet duidelijk waarom in het Schengen Information System een veelvoud van dat aantal kan worden teruggevonden.

“Uit die opsomming zou kunnen worden afgeleid dat ook de families en contacten van verdachten in het geheim worden gevolgd,” aldus Hunko. “Maar er kan evenmin worden uitgesloten dat de maatregel op grote schaal zou worden gebruikt om eveneens andere criminele activiteiten te bestrijden. Het aantal namen dat door de Franse politie en veiligheidsdiensten is gemeld, doet vermoeden dat het systeem wordt misbruikt om allerlei criminelen te volgen.”

Discreet

Het Schengen Information System laat de politiediensten van de lidstaten van de Europese Unie toe in realtime te controleren of personen, wagens of wapens zijn gesignaleerd. Vorig jaar werd de database vijf miljard keer geraadpleegd.

Een relatief onbekende Europese regelgeving laat landen echter toe om personen ook voor een discrete opvolging te signaleren. Daardoor kan informatie over de locatie en activiteiten van een individu aan andere landen worden doorgegeven. Bij een signalement kan door het land van origine bijkomende actie – zoals de inzameling van verdere informatie, maar ook een mogelijke arrestatie – worden gevraagd.

Sinds de terroristische aanslagen van Daesh in Parijs en Brussel, is de omvang van die lijst echter gevoelig toegenomen. De sterke afwijkingen in de nationale lijsten doen echter vragen rijzen over de gehanteerde criteria.

Frankrijk voerde vorig jaar de rangschikking aan met 78.619 namen. Groot-Brittannië komt met 16.991 namen op een grote afstand op een tweede plaats. Duitsland, dat de omvangrijkste bevolking van de Europese Unie omvat, signaleerde slechts 4.285 individuen.

De Franse Commission Nationale de l’Informatique et des Libertés (Cnil) wijst erop dat de lijst alle personen omvat waarin de gerechtelijke autoriteiten een of andere interesse hebben. Laurent Nunez, hoofd van de Franse inlichtingendiensten, zei vorig jaar dat het land ruim achttienduizend extremisten telde. Vierduizend individuen werden als uiterst gevaarlijk bestempeld.