Goud of zilver? Vergeet het: palladium is de nieuwe heilige graal onder de edele metalen en niet alleen maar omdat ze de basis vormen voor automotoren. Ook juweliers gebruiken steeds meer palladium, maar de prijs blijft alleen maar stijgen. 

Ooit gehoord van palladium? De kans is nochtans groot dat je het goedje ooit al eens onrechtstreeks gebruikt hebt. Palladium is namelijk één van de grondstoffen die in benzinewagens gebruikt wordt om de katalysator op te bouwen. Aangezien de trend naar benzinewagens steeds sterker doorzet, heeft dat een gevolg voor de prijs van palladium. Dat heeft dan weer een effect op juweliers want ook in de sieradensector is palladium een goede gok. Met andere woorden: palladium is waardevol, maar moeten we goud dan gewoon vergeten? 

Wat is palladium? 

Palladium, weet iedereen die chemie heeft gehad, is het zilverwitte overgangsmetaal. Het staat nummer 46 op de tabel van Mendeljev en heeft dus een zilverwitte glans, wat het interessant maakt om te gebruiken in juwelen, maar het blijft ook een metaal. En in die context wordt het tegenwoordig het vaakst gebruikt: als poeder is het een goede katalysator en daarom wordt het gebruikt bij benzinemotoren. 

Het metaal werd ontdekt in 1803. De ontdekker van palladium, William Hyde Wollaston, was in Zuid-Amerika op zoek naar platina en ontdekte deze afgeleide. Hij vernoemde de stof naar de planetoïde Pallas. Palladium, platinum, rhodium, ruthenium, iridium en osmium zijn samen gekend als een groep elementen onder de naam Platinum Group Metals. Zij hebben vergelijkbare kenmerken, maar palladium heeft het laagste smeltpunt en heeft de laagste dichtheid.

Waar kan je palladium vinden? 

Palladium is net zoals zijn broertjes en zusjes in de platinumgroep, moeilijk te vinden. Er zijn een aantal plaatsen in Zuid-Afrika waar het erts opduikt, net zoals er in Ontario in Canada een ertslaag te vinden is. Ook in Montana in de Verenigde Staten en in Rusland werd al palladium-erts aangetroffen. Dat is steeds een grote ontdekking, aangezien palladium zo vaak gebruikt wordt. Het is niet duidelijk hoeveel palladium Rusland herbergt. 

Het feit dat de palladiumlagen zo uniek en moeilijk vindbaar zijn en dat ze steeds vaker gebruikt worden, verklaart ook de prijs. Palladium is ook daarom een vrij stabiele investering, wie dus in edelmetaal wil investeren maar geen zin heeft in een steeds volatielere goudprijs, kan met palladium een markt aanboren.

Wat is palladium waard?

Palladium is nog een vrij nieuw edelmetaal op de investeerdersmarkten. En hoewel specialistische bedrijven zoals Goldman-Sachs palladium een gouden toekomst voorspellen, blijkt het vooral een langetermijnsinvestering te zijn. In 2016 piekte de palladiumprijs op net geen duizend dollar (850 euro), maar ze zakte ook weer naar onder de vierhonderdvijftig (zo’n 382 euro), in hetzelfde jaar.

Toch zijn er ook positieve vooruitzichten: de laatste jaren cirkelt de palladiumprijs rond de 950 dollar (ongeveer 808 euro) per ounce, met occasionele pieken naar de 1.100 dollar (ongeveer 935 euro). Er kan dus best wat winst op gemaakt worden, maar enkele veranderingen in het gebruik van palladium doen denken dat de prijs alleen maar zal stijgen. 

Waarom gebruiken we palladium in juwelen?

Ook in de juwelierssector is men de laatste tijd geïnteresseerd in palladium. Palladium is er een vervanging geworden van platina en van titanium. Titanium en platina juwelen zijn allebei een uitstekende vervanging voor mensen die allergisch zijn aan traditionele gouden juwelen. Ze hebben echter ook nadelen. 

Zo is titanium afschrikwekkend duur en is het niet makkelijk om te bewerken: je krijgt er dus wel mooie robuuste juwelen mee, maar het resultaat is prijzig en nogal eenzijdig. Een ander probleem is dat titanium een nogal doffe kleur heeft, niet wat mensen associëren met een mooi juweel.

Platina of palladium: het voordeel voor juwelen

Dat is anders voor platina, maar zoals juweliers zelf aangeven: juwelen van platina zijn ontzettend duur en vrij zwaar. Je kan er dus wel enkele dingen mee afwerken, het geeft namelijk in tegenstelling tot titanium wel een mooie glans. Maar de consument wil goedkopere, verfijndere juwelen en dat is niet mogelijk met plantina. 

Palladium dus, al zal de wetgeving rond juwelen, die in 2001 veranderde, daar ook wel voor iets tussenzitten. In 2001 werd namelijk beslist dat nieuw gemaakte juwelen geen nikkel meer mochten bevatten, iets waar zo’n 10 procent van de bevolking allergisch aan is. En je raadt het al, palladium bevat absoluut geen nikkel. Daarbij is het goedkoper en buigzamer: een win-win-situatie voor klanten van juwelen en juweliers.

Het spreekt ook voor zich dat, door die wetgeving, palladium steeds populairder is geworden als edelmetaal voor juwelen. Tegelijk blijft de auto-industrie ook meer naar palladium vragen: benzinewagens blijven steeds populairder worden, dieselwagens hebben afgedaan. De prijs voor palladium zal dus alleen maar stijgen. Intussen wordt zo’n twintig procent van het palladium in de auto-industrie gebruikt, zeventig procent gaat naar juwelen.

Andere manieren om palladium te gebruiken

Natuurlijk zijn auto’s en juwelen niet de enige manier om palladium te gebruiken. Door zijn eigenschappen, kom je palladium ook minstens één keer per jaar tegen: tijdens je jaarlijkse tandartscontrole. Want ja, de derde grootste afnemer van palladium, dat zijn de bedrijven die tandartsinstrumenten maken. Het gaat dan niet alleen om de instrumenten zelf, maar ook voor vullingen. Palladium is dus echt wel het nieuwe goud en niet alleen in juwelen. 

Maar één van de grootste, nog niet volledig vaststaande, markten voor palladium zou die van de brandstofcellen kunnen zijn. Nu al wordt palladium veel in de tech-industrie gebruikt, in microchips bijvoorbeeld, maar palladium is ook een goed opslagmedium voor brandstofcellen.

Hoe investeren in palladium

Hoe kan je investeren in palladium? Er zijn een aantal manieren om in palladium te investeren. Zo kan je gewoon palladium kopen, als juweel, als munt of als baar, net zoals goud. Bij munten let je best op: sommige zijn enkel veel geld waard als verzamelobject, maar niet als gewicht in palladium. 

Daarnaast kan je natuurlijk ook investeren in bedrijven die actief op zoek gaan naar palladium. De bekendste zijn Norillsk (Rusland), North-American Palladium en Stillwater Mining.