Leer ‘neen’ zeggen zoals Steve Jobs

Jonathan Ive, de ontwerper die Apple mee groot heeft gemaakt en lang aan de zijde van wijlen Steve Jobs werkte, kreeg op een event in 2014 georganiseerd door het maandblad Vanity Fair de vraag gesteld wat de les was die hem het meest was bijgebleven.

“Alles draaide [bij Steve] om focus. Steve vroeg me altijd -waarschijnlijk omdat hij vond dat ik een gebrek aan focus etaleerde- : ‘Waar heb je ‘neen’ tegen gezegd? En hij had het dan niet over kleine opofferingen waartegen ik ‘neen’ had gezegd, wat hij bedoelde waren ‘de fenomenale zaken waar je met elke vezel van je lichaam in geloofde’ maar waar je neen tegen had gezegd omdat ze dreigden je focus van je hoofddoel af te halen. Dat was wat hij concentratie noemde.”

In 2008 had de Apple-stichter in een interview met Fortune magazine daarover het volgende gezegd:

‘Mensen denken dat focus betekent ‘ja’ te zeggen op belangrijke zaken. Dat is het niet. Focus is ‘neen’ zeggen tegen de honderden goede ideeën die er zijn. Je moet met veel zorg kiezen. Ik ben even fier op de zaken die we niet hebben gedaan als op degen die we wel deden.’

Meedogenloze kritiek

In de New Yorker verscheen in 2015 een portret van Jonathan Ive, waarin hij liet opmerken dat Steve Jobs berucht was voor zijn meedogenloze kritieken. Jonathan Ive herinnerde zich daarbij een dag jaren geleden, toen hij protesteerde omdat hij zag hoe een aantal collega’s door de kritiek verpletterd werden.

Jobs antwoordde echter dat het geen enkele zin had om vaag te blijven. Die houding was volgens de Apple-topman een vorm van egoïsme. “Het kan je niet schelen hoe ze zich voelen,” aldus Jobs. “Je bent ijdel, je wilt dat ze je leuk vinden.”

Duidelijke feedback

Ive geeft toe dat hij in eerste instantie verontwaardigd was over de woorden van Jobs, maar hem na verloop van tijd wel gelijk diende te geven.

“Het is echt vernederend om te denken dat men het, vanuit een diep verlangen om leuk gevonden te worden, heeft opgegeven om heldere en duidelijke feedback te geven,” getuigde Ive tegenover de journalist.

Steve Jobs ging daarbij erg ver, soms misschien ook te ver. Dat leverde hem de naam op een brutale, maar tegelijk ook legendarisch effectieve manager te zijn. Die brutaliteit was ongetwijfeld niet aangenaam voor zijn werknemers, maar tegelijk begreep Jobs misschien ook dat het nog vervelender kan zijn te moeten werken voor een manager die enkel leuk gevonden wil worden.