In Slovenië is de toegang tot drinkwater nu een grondwettelijk recht. Het land wil zo verhinderen dat zijn waterreserves door vreemde partijen zouden worden geëxploiteerd. De wetswijziging werd met 64 stemmen tegen nul aanvaard in het parlement. De centrumrechtse oppositie onthield zich en zei dat de stemming weinig meer was dan een publiciteitsstunt.
Volgens de Sloveense grondwet heeft iedereen nu het recht op drinkwater. Water is er voortaan een openbaar goed dat wordt beheerd door de staat en waarvan de levering wordt gegarandeerd door een non-profit dienst.
Volgens premier Miro Cerar is water ‘het 21ste eeuwse goud en mag het feit dat men in Slovenië kraantjeswater kan drinken niet zo maar als een gewoon gegeven worden beschouwd’:
Nog volgens de premier ‘is Sloveens water van erg goede kwaliteit en zou het net daarom het doelwit kunnen worden van buitenlandse naties of multinationals.’
In Slovenië leven 2 miljoen mensen. 10.000 tot 12.000 daarvan zijn Roma, onder wie velen er volgens Amnesty International geen toegang tot drinkbaar water hebben.
Slovenië is het tweede EU-land dat de toegang tot drinkwater in de Grondwet inschrijft. Eerder deed Slovakije dat al.
Hoe zit dat in de rest van de EU?
In 2014 bleek dat de Europese Commissie geen wetsvoorstellen kan indienen om water als een mensenrecht te erkennen. Volgens de EC kan het recht op water niet door de EU gegarandeerd worden ‘omdat de watervoorziening onder de bevoegdheid van de nationale staten valt.’
Wel feliciteerde de EC dat jaar het eerste succesvolle burgerinitiatief “Water is een mensenrecht – Right2Water”. Ruim 1,7 miljoen EU-burgers hadden zich tegen de privatisering van water uitgesproken. De petitie verzamelde voldoende handtekeningen in ruim 13 EU-landen.
In een persbericht bevestigde de Europese Commissie toen dat zij “tot neutraliteit verplicht is tegenover de nationale beslissingen over de eigendomsverordening voor watervoorzieningsbedrijven en dat de Commissie het Verdrag blijft eerbiedigen dat bepaalt dat de EU zich neutraal opstelt bij nationale besluiten over het bezit van waterbedrijven.
En in België?
In ons land raakte vorige week bekend dat de drinkwaterfactuur de voorbije zes jaar 39 procent duurder is geworden, en dat daar per 1 januari wéér een pak bij zou komen.