Het conflict van morgen zal hier worden uitgevochten

De Iraakse Koerden hebben maandag een onafhankelijkheidsreferendum georganiseerd. Hoewel de uitslag pas later deze week bekend wordt zouden volgens de eerste peilingen ruim 90% van de kiezers voor onafhankelijkheid hebben gestemd.

In de mainstreammedia is weinig aandacht besteed aan een referendum, dat nochtans grote gevolgen voor de regio dreigt te hebben. De kans is aanzienlijk dat de volgende oorlog daar zal worden uitgevochten.

In de regio leven 30 à 40 miljoen Koerden verspreid over 4 landen: Turkije, Iran, Irak en Syrië. De Koerden werden ten tijde van de akkoorden van Sykes-Picot (1916) en het Verdrag van Lausanne (1923) gewoon vergeten. Het was wel in die akkoorden dat de basis werd gelegd voor het Midden-Oosten zoals we het vandaag kennen.

De Koerden willen nu van de chaos in de regio Irak – Syrië profiteren om hun onafhankelijkheid te claimen. Daarbij stelt zich een probleem: geen van de vier voormelde landen wil over separatisme horen praten.

Door het Westen tot aan de tanden gewapend

Maar de Koerden en hun Peshmerga-militie hebben zich de voorbije maanden ‘incontournable’ gemaakt in de regio. [Peshmerga betekent “Zij die oog in oog met de dood staan”. Het formele hoofd van de Peshmerga is Massoud Barzani, de president van Iraaks-Koerdistan. Peshmergatroepen zijn verantwoordelijk voor de verdediging van het land, de mensen en instellingen van Iraaks-Koerdistan. De Peshmerga’s maken net als onder andere Israël en Iran gebruik van vrouwelijke soldaten.(foto)]

Door het Westen gefinancierd en door de VS tot aan de tanden gewapend hebben ze een belangrijke rol gespeeld in de strijd tegen de Islamitische Staat. Daarbij zijn ze er niet enkel in geslaagd verloren grondgebied te heroveren, maar hebben ze ook nieuwe territoria ingenomen. 

Gevreesd wordt nu dat het Iraakse referendum de Turkse en Iraanse Koerden op ideeën brengt. De Turkse leider Erdogan heeft al gezegd “alle militaire en economische middelen” in te zullen om de Koerdische onafhankelijkheid te voorkomen omdat die een bedreiging voor de binnenlandse veiligheid van Turkije vormt. 

Regio kan zonder economische hulp moeilijk alleen overleven

Verder zit niemand te wachten op een volgend conflict in deze geografisch, politiek, strategische, maar boven alles economisch uiterst kwetsbare regio. Dat heeft gevolgen voor de investeringen in een regio, die grotendeels afhankelijk is van de olieprijs.

Ook de Koerden zelf zijn verdeeld in twee grote stromingen: enerzijds zijn er de volgelingen van de in Turkije gestichte PKK, wiens ideologie oorspronkelijk het Marxisme-Leninisme was, maar ondertussen werd ingeruild voor het Koerdisch nationalisme. Anderzijds is er de in Irak gestichte en meer conservatieve PDK, die wordt geleid door Massoud Barzani, de initiatiefnemer van het maandag gehouden referendum.