Euromillions: “Kies zelf uw nummers, maar lever het formulier niet in”

Wie dinsdagavond de superpot van EuroMillions wint krijgt 190 miljoen euro op zijn bankrekening gestort. En hoewel ons kleine land het opvallend goed doet in de Europese loterij, blijft de kans dat u ‘m vandaag wint  0,000000007%. Toch wordt er ook nu opnieuw massaal geld ingezet.

Er zijn vijf redenen waarom mensen in weerwil van minieme winstkansen blijven deelnemen aan loterijen. Een eerste denkfout die veel mensen maken, is dat ze hun winstkansen overschatten. Uit een studie van psychologen van de Nottingham Trent University blijkt dat

1. We de neiging hebben om positieve uitkomsten te overschatten, terwijl we negatieve uitkomsten bagatelliseren; 2. Voorts staren deelnemers aan loterijen zich blind op winnaars. Loterijen hebben de gewoonte om extra aandacht te besteden aan winnaars, terwijl de miljoenen verliezers onbelicht blijven. Alleen al door te fantaseren over wat we met het geld gaan doen, schatten we onze winstkansen hoger in – psychologen noemen dit de zogeheten availability bias. 3. Een derde reden is de vermeende controle die deelnemers op de uitkomst van de loterij kunnen uitoefenen door zelf hun getallen te kiezen. Uit Brits onderzoek blijkt dat 7 op de 10 Britten altijd dezelfde nummers kiezen. 4. De vierde misvatting is dat kans een eerlijk en zelfcorrigerend proces is en dat lotto-nummers een geheugen hebben: wie vaak meedoet, moet wel een keer winnen. Dit is de zogeheten gamblers fallacy of gokkersillusie. 5. De laatste reden vloeit voort uit het entrapment effect : mensen blijven investeren in iets omdat ze er al zo veel in geïnvesteerd hebben. Stoppen ze, dan zijn ze alles kwijt.

Lotto spelen: hoe groot is de kans dat u wint?

‘Wie tweemaal per week telkens dezelfde cijfers speelt zal -met 14 miljoen mogelijke combinaties- pas om de 7 miljoen beurten een keer winnen. Daarvoor heeft hij dus 67.000 jaar nodig, met gegarandeerd succes over een tijdsspanne van 135.000 jaar.’ Dat berekende de Britse econoom Tim Harford al in 2009: ‘Maar wie lukraak elke week zijn cijfers wijzigt is nooit van succes verzekerd. Volgens mathematici zou de gegarandeerde succestijd voor wie tweemaal per week speelt zelfs oplopen tot 100.000 jaar.’ Harford’s economisch advies omtrent het lottospel is duidelijk:

‘Kies zelf uw nummers, maar lever het formulier niet in. U zal bijna elke week als winnaar uit de bus komen. En de angst dat uw nummers uiteindelijk de winnende combinatie zullen vormen zal u een adrenalinestoot bezorgen die al de rest zal doen verbleken.’