Wie ambities koestert om een onderneming te leiden, moet over een aantal fundamentele eigenschappen beschikken. Dat is de conclusie van een onderzoek van wetenschappers aan de University of Chicago en de Copenhagen Business School, gebaseerd op interviews met 2.600 kandidaten voor hogere kaderfuncties, waarbij dertig verschillende karaktereigenschappen – zoals onder meer integriteit, creativiteit of doorzettingsvermogen – naar boven kwamen.

Die vaardigheden kunnen volgens de onderzoekers uiteindelijk in vier grote categorieën worden ondergebracht.

Charisma

“Een succesvol chief executive beschikt niet alleen over algemene leidinggevende vaardigheden, maar kan ook terugvallen op strategische talenten, charisma en de aanleg om ambities ten uitvoer te brengen,” zeggen de onderzoekers Steven Kaplan en Morten Sorensen.

“Een talentvol executive haalt goede scores op alle eigenschappen die met leidinggevende vereisten in verband kunnen worden gebracht. Naast die algemene karakteristieken, komen bij succesvolle leiders ook strategische vereisten – zoals creativiteit en holistisch denken – naar voor. Charisma omvat overtuigingskracht en enthousiasme. Uitvoerende vaardigheden zijn efficiëntie, proactiviteit en doorzettingsvermogen.”

“Er kon vastgesteld worden dat chief executives op de vier fundamentele vereisten hoge scores lieten optekenen,” benadrukken Kaplan en Mortensen. “Financiële directeurs bleken daarentegen op alle karakteristieken lage scores te boeken. Chief operating officers situeerden zich ongeveer in het midden.”

“Kandidaten die in eerste instantie niet voor de positie van bedrijfsleider solliciteerden, maar op de basiskarakteristieken toch goede scores lieten registreren, bleken een grotere kans te hebben om in een latere fase van hun carrière alsnog tot de functie van chief executive door te groeien.”

Eikel

“Wel moest worden opgetekend dat kandidaten voor een functie van chief executive op het gebied van interpersoonlijke vaardigheden – zoals luisterbereidheid en respect – in het algemeen relatief bescheiden scores lieten optekenen,” zeggen de onderzoekers. “Leiders die een aanleg hebben om dingen gedaan te krijgen, zullen daarom niet noodzakelijk de meest aangename karakters zijn.”

Eerder onderzoek suggereerde al dat vooral uitvoerende vaardigheden een sterk verband tonen met een succesvolle chief executive. Wijlen Steve Jobs, voormalig topman van Apple, kan volgens Kaplan als het prototype van de succesvolle chief executive worden bestempeld.

“Jobs heeft Apple uitstekende prestaties laten optekenen, maar tegelijkertijd stond hij bekend als een topman die er niet voor terugdeinsde om medewerkers te bekritiseren en uit te schelden,” beklemtoont de onderzoeker.

“Wanneer echter kandidaten voor leidinggevende functies worden aanbevolen, wordt vaak een overdreven waarde aan interpersoonlijke vaardigheden gehecht. Kandidaten die uiteindelijk werden gerekruteerd bleken – voor alle mogelijke leidinggevende functies – op het gebied van interpersoonlijke vaardigheden bovengemiddelde scores te laten optekenen.”

“Personen die verantwoordelijk zijn voor de rekrutering van leidinggevenden, moeten er echter voor oppassen zich niet te laten misleiden door gladde persoonlijkheden die er achteraf niet blijken in te lukken om dingen gedaan te krijgen. Men mag geen eikel inhuren, maar er moet wel voor gezorgd worden dat de geselecteerde leider resultaten kan boeken.”

Eerder onderzoek heeft uitgewezen dat een aantal vaardigheden kunnen worden getraind. Onder meer bleek het mogelijk om te leren op welke manier een groter charisma kan worden uitgestraald.