Aandelenbeurzen houden van extreem-rechts

De extreem-rechtse Jair Bolsonaro haalt in de eerste ronde van de Braziliaanse presidentsverkiezingen een opmerkelijk hoge score. De aandelenindex Bovespa gaat als een raket de hoogte in.

De Braziliaanse aandelenbeurs Ibovespa is bij de opening op maandag met zes procent gestegen, nadat de extreem-rechtse politicus Jair Bolsonaro makkelijk de eerste ronde van de presidentsverkiezingen won met de belofte ingrijpende economische hervormingen te zullen doorvoeren in de achtste economie van de wereld. Later op de dag viel die winst terug tot om en bij de 4%. Maar sinds midden september loopt de winst al op tot 15%. Ook de Braziliaanse munt real zet zijn klim verder. 

Bolsonaro, die in september de wereldpers haalde toen hij tijdens een verkiezingsmeeting werd neergestoken, haalde ruim 46 procent van de stemmen. Zijn grootste concurrent, de linkse Fernando Haddad van de Arbeiderspartij, moest vrede nemen met 29 procent van de stemmen. Beide zullen het nu op 28 oktober in een tweede ronde tegen elkaar opnemen voor het presidentschap.

Bolsonaro heeft de steun van de meer welstellende Brazilianen

Bolsonaro is erg populair onder de meer welstellende Brazilianen. Zijn belofte om orde op zaken te stellen in een land waar jaarlijks meer dan 62.000 moorden worden gepleegd en waar verkrachtingen, diefstal en overvallen aan de orde van elke dag zijn, heeft onder hen zeker gehoor gevonden. [Ook in België verblijvende Braziliaanse expats stemden massaal voor Bolsonaro.]

52% van de rijkste Brazilianen – dat zijn mensen met een maandelijks inkomen van meer dan 2.500 dollar – willen hun land dan ook verlaten, terwijl ook 56% van de hoogopgeleide Brazilianen wil emigreren, blijkt uit recent onderzoek van onafhankelijk peilingbureau Datafolha.

Zijn belofte om de corruptie aan te pakken en de overheidsschuld te verminderen door staatsbedrijven te privatiseren kunnen dan weer op enthousiasme rekenen in ondernemerskringen.

Bolsonaro schuwt de controverse nooit. “Ik zou [de Braziliaanse politica] Maria do Rosário nooit verkrachten, want ze is te lelijk.” en “Ik heb liever een dode zoon dan een homoseksuele zoon”, zijn twee van zijn vele controversiële uitspraken. Verder wil hij de criminaliteit in het land bestrijden ‘door meer moordenaars te vermoorden’ en vindt hij dat “politieagenten die niet moorden geen politieagenten zijn”.


© Getty Images

Fernando Haddad staat voor een moeilijke taak

Armere Brazilianen, die tot de middenklasse toetraden onder de regering van Luiz Inacio Lula da Silva (2003 -2010), stemden op diens opvolger en voormalig burgemeester van Sao Paulo, Fernando Haddad. Lula zelf was lang kandidaat, maar zit nu in de gevangenis voor corruptie.

Bolsonaro greep naar eigen zeggen naast een overwinning in de eerste ronde omdat er met stemmen was geknoeid aan de stembureaus.

Volgens analisten van het politieke consultancy-bureau Eurasia Group zijn de kansen dat Bolsonaro het in een tweede ronde haalt gestegen van 60 procent naar 75 procent. Bij bookmakers lopen die kansen op tot 83%.

Trump, Duterte, Salvini… Bolsonaro

Velen zien in Bolsonaro dan ook de enige politicus die kan vermijden dat Brazilië het pad van Venezuela betreedt, wat een veel groter gevaar voor het land, de democratie en Zuid-Amerika zou betekenen.

Brazilianen zijn totaal gedesillusioneerd geraakt met de huidige politieke klasse. Zoals het decennialang negeren van kiezers in de VS en Italië resulteerde in respectievelijk Trump en Salvini, tekent zich nu ook in Brazilië een scenario af waarin het tijdperk van de ‘sterke man’ lijkt aan te breken.

Ondanks dat hij bijna drie decennia in het Congres heeft gezeten, werpt Bolsonaro zich nu op als een politiek buitenbeentje naar het model van Donald Trump in de VS of Rodrigo Duterte in de Filippijnen. Bolsonaro grijpt dan ook ook met veel gusto naar het receptenboek van Trump. Zijn kandidatuur werd voornamelijk gepromoot via sociale media en controversiële uitspraken. Hij spendeerde dan ook amper 235.000 dollar voor zijn campagne, tegen de 6,3 miljoen dollar die Haddad uitgaf.

Kandidaten als Bolsonaro vinden steeds meer gehoor bij een electoraat dat genoeg heeft van de loze praatjes van onbetrouwbare politici.

Meer