8 verschillende parlementen hebben Mark Zuckerberg, de stichter en CEO van Facebook, uitgenodigd om zich te komen verantwoorden over de negatieve impact dat zijn sociaal netwerk op de democratie heeft. 

Facebook heeft al bevestigd niet te zullen ingaan op vijf van die uitnodigingen.

Een ‘Grand Committee’ van 8 landen

Eerst was er de uitnodiging van een ‘grand committee’ dat wordt geleid door het Verenigd Koninkrijk en dat 170 miljoen Facebookgebruikers vertergewoordigt uit Argentinië, Australië, Canada, Ierland en uiteraard het VK zelf. Facebook wees de uitnodiging af.

Vervolgens sloten ook Brazilië, Letland en Singapore zich bij het initiatief aan, waarna een nieuwe uitnodiging aan het adres van de Facebookbaas werd verstuurd. Verder werd duidelijk gemaakt dat Zuckerberg zich niet in persoon bij zo’n hoorzitting moet melden en dat de 8 genoegen nemen met een videoconferentie. Het was net daarom dat het bedrijf de eerste uitnodiging had afgewezen, “omdat Zuckerberg op 27 november niet in Londen kan zijn”.

Facebook is gemengd in een oneindige reeks schandalen, die vorige week nogmaals werden versterkt door een vernietigend artikel in de New York Times. Daarin stond te lezen dat het bedrijf probeerde de aandacht van de eigen schandalen af te leiden door een pr-bureau in te huren dat negatieve berichtgeving over Google en Apple moest verspreiden via een conservatieve nieuwssite. Ook trachtte het bedrijf na het Cambridge Analytica-dataschandaal critici te linken aan de controversiële miljardair George Soros.

Cambridge Analytica

Een van de vragen die de parlementsleden beantwoord willen zien is wie bij Facebook als eerste op de hoogte werd gebracht van het Cambridge Analytica-schandaal.

In maart raakte bekend dat Cambridge Analytica, een Brits bedrijf dat specialiseert in het beïnvloeden van verkiezingen, de hand had kunnen leggen op naar schatting 87 miljoen profielen, zonder dat die daarvoor hun toelating hadden gegeven.

Cambridge Analytica zou de data verkregen hebben via de eigen app, ’thisisyourdigitallife’. Die werd ontwikkeld door Aleksandr Kogan, een wetenschapper aan de universiteit van Cambridge. Hij beloofde gebruikers – tegen betaling – een wetenschappelijk  inzicht te bezorgen in hun persoonlijkheid op basis van hun Facebookprofiel.

Wat de gebruikers niet wisten is dat eens ze app hadden gedownload, die ook de gegevens van hun ganse vriendennetwerk naar binnen trok. Dankzij 270.000 downloads beschikte Cambridge Analytica plots over wat men toen dacht nog 50 tot 60 miljoen profielen waren. Die konden na analyse alle op een individueel verschillende manier worden benaderd. Later dat aantal dus bijgesteld naar 87 miljoen.

Britse databeschermingswaakhond ICO speelt een sleutelrol

Zuckerbergs antwoorden op de vraag hoe het bedrijf intern het schandaal aanpakte, zullen niets meer dan een bevestiging of ontkenning van de waarheid zijn. De Britse databeschermingswaakhond ICO liet eerder deze maand weten de distributielijst in handen te hebben gekregen van de emails die binnen Facebook circuleerden ten tijde van het schandaal. Die lijst zou dus het antwoord op de vraag bieden. Maar of ICO die lijst ook met de leden van het comité zal delen is nog onderwerp van een debat.