Brengt de automatisering het kapitalisme in gevaar?

De meeste technologen en futuristen zijn ervan overtuigd dat artificiële intelligentie en automatisering een impact zullen hebben op het kapitalistisch model. Sommigen zien vooral een positieve evolutie, maar anderen stellen zich pessimistischer op.

Dat is de conclusie van een rapport van het Pew Research Center, gebaseerd op interviews met meer dan veertienhonderd specialisten. De ondervraagden benadrukken dat de volgende golf van technologische vernieuwing een veel grotere impact op de economie zal hebben dan bij eerdere productiviteits-pieken ooit het geval is geweest. Gewaarschuwd wordt dat de maatschappij in zijn geheel wellicht aan rijkdom zal winnen, maar tevens met een aantal problemen geconfronteerd zou kunnen worden door een onbegrensde vrije tijd en een groeiende inkomensongelijkheid.

Arbeidsloos

Uit het onderzoek bleek onder meer dat 30 procent van de respondenten van mening was dat de technologie een desastreuze impact zal hebben op de arbeidsmarkt, waar de creatie van nieuwe functies niet zou opwegen tegen het verlies aan arbeidsplaatsen door het verdwijnen van bestaande activiteiten. Daarentegen kon bij 70 procent een positieve visie worden opgetekend, waarbij werd aangevoerd dat de kosten van de automatisering weliswaar hoog zullen zijn, maar toch ruimschoots door de baten zullen worden gecompenseerd. Opgemerkt wordt dat vooral zal moeten worden gekeken op welke manier een groter volume aan vrije tijd zinvol kan worden ingevuld. Volgens sommige experts zullen de nieuwe economische modellen echter ook een aantal eigen behoeften creëren waarvoor specifieke educatieve programma’s zullen moeten worden ontwikkeld. Anderen waarnemers tonen zich echter minder optimistisch. Daar wordt benadrukt dat de toekomstige banen vooral door robots zullen worden uitgevoerd. Er zal volgens hen dan ook vooral moeten worden bekeken in welke mate personen kunnen worden opgeleid tot niet-bestaande banen en welk systeem kan worden ontwikkeld voor de verdeling van de rijkdom in een wereld waar de meeste mensen niet meer zullen moeten werken. (mah)