Boris Johnson is premier: “Make Britannia Great Again?”

In Groot-Brittannië heeft de conservatieve Tory-partij Boris Johnson verkozen tot nieuwe premier. Hij volgt in die hoedanigheid Theresa May op, die er na 3 opeenvolgende verloren stemrondes over haar brexitplan in het parlement de brui aan gaf.

Net als bij de verkiezing van Donald Trump in 2016 heeft de publicatie in extremis van een aantal onfrisse zaken waarin Johnson een hoofdrol speelde geen enkele invloed gehad op zijn verkiezing. Hoe meer de media anti-systeemkandidaten aanvallen, hoe meer krediet ze van de kiezer lijken te krijgen.

Trump was een van de eersten om Johnson met zijn overwinning te feliciteren. “Ze noemen hem Britain Trump”, aldus de president. “Dat is wat ze nodig hadden en wat ze wilden. Ik ben er zeer geliefd.” Trump krijgt er nu in Londen een bondgenoot bij die nuttig kan zijn in het realiseren van zijn ultieme doelstelling: de EU verder verzwakken.

Boris Johnson
Peter Summers/Getty Images

Johnson haalde dubbel zo veel stemmen als zijn partijgenoot Jeremy Hunt. De nieuwe premier kreeg de steun van 92.000 partijleden. Een groep mensen die disproportioneel ouder, rijk en anti-EU zijn en amper 0,3% van de Britse bevolking vertegenwoordigen.

Toen Gordon Brown in 2007 op dezelfde manier door Labour werd aangeduid als opvolger van premier Tony Blair, noemde Johnson dat ‘een schandaal en een paleiscoup‘. “Brown werd niet verkozen”, zei Johnson toen. “Hij moet onmiddellijk verkiezingen uitschrijven.”

Of Boris Johnson onmiddellijk verkiezingen gaat uitschrijven komen we eerstdaags te weten. Maar doet hij dat niet, dan krijgt hij vanaf woensdag al een reeks zaken op zijn bord om ‘U’ tegen te zeggen.

1. Brexit realiseren in 100 dagen

Johnson heeft beloofd ten laatste op 31 oktober zijn land uit de EU te zullen halen. “Do or die”, zijn de woorden die hij daarbij heeft gebruikt. Johnson heeft dus nog exact 100 dagen om dat waar te maken. Iets waar May in 1.000 dagen niet in is geslaagd. Tel daarbij het zomerreces aan beide kanten van het Kanaal en hij beschikt over ongeveer de helft van die 100 dagen. Een no-deal zou een ramp betekenen voor zowel het VK als de EU. Johnson zegt een boost in positivisme en een ‘can do-attitude’ naar de onderhandelingstafel te zullen brengen. Maar wat zijn plan en zijn strategie zijn, heeft nog niemand gehoord. De EU lijkt allerminst onder de indruk.

2. Iran

Iran nam tijdens het weekeinde de Britse tanker Stena Impero in beslag, die de Iraanse territoriale wateren was binnengedrongen. Een claim die door Londen wordt ontkend. De beslagname was een vergelding voor een gelijkaardige actie op 4 juli in Gibraltar. De Britten namen daar toen een Iraanse tanker in beslag. Zogezegd omdat die op weg was naar Syrië.

Boris Johnson beschikt over weinig opties om Teheran van antwoord te dienen. De Iraanse economie is al kapot gesanctioneerd en een militaire tussenkomst kan een conflict op wereldschaal ontketenen. Op Donald Trump hoeft Johnson hier alvast niet te rekenen, want Washington toont geen haast om Britse schepen die via de Straat van Hormuz varen te beschermen. Integendeel de Britten hebben de hulp ingeroepen van hun Europese bondgenoten om een Europese zeemacht op poten te zetten. Die moet een veilige passage door de Straat van Hormuz mogelijk maken.

3. Het Amerikaans-Britse bondgenootschap

De zogenaamde “special relationship” tussen het VK en de VS staat al een tijd onder druk. Recent nog zag de Britse ambassadeur in Washington zich verplicht ontslag te nemen nadat een aantal diplomatieke boodschappen werden gelekt. Daarin omschreef de ambassadeur hoe er in Washington over de regering Trump wordt gesproken. Waarna Trump aankondigde de ambassadeur voortaan te zullen negeren. Zowel Trump als Johnson zijn succesvolle en onconventionele provocateurs. De eerste heeft de laatste al wel doen verstaan dat Londen niet moet hopen een voorkeursbehandeling als het niet dezelfde harde lijn aanhoudt tegen Iran en de Chinese telecomreus Huawei.

Meer