Canada laat zich nog maar eens opmerken in de strijd om mensenrechten. Maar het land heeft zich in een zeer eenzame positie gemanoeuvreerd.

In China is de Canadees Robert Schellenberg maandag veroordeeld tot de doodstraf voor het smokkelen van drugs. Eerst had de man 15 jaar gevangenis gekregen, maar toen hij in beroep ging werd de straf omgezet in de doodstraf.

De Canadese premier Trudeau heeft zijn verontwaardiging voor het vonnis al uitgesproken en roept landen wereldwijd op aandacht te schenken aan de Chinese weigering om internationale normen te respecteren.

De arrestatie van Wanzhou Meng

Internationale experts in buitenlandse politiek zien in de nieuwe strafmaat een vergelding voor de aanhouding vorige maand in Vancouver van Wanzhou Meng, de CFO van de Chinese techreus Huawei. Meng staat in Canada onder huisarrest. Ze wordt er van verdacht de Amerikaanse sancties tegen Iran te hebben omzeild. Een rechtbank moet snel oordelen of ze aan de Verenigde Staten wordt uitgeleverd, terwijl president Trump al heeft gezegd dat haar zaak kan worden meegenomen in de onderhandelingen over een handelsakkoord. 

De arrestatie van Wanzhou Meng (foto onder) wordt in China als een slag in het gezicht van president Xi Jinping ervaren, omdat Huawei een sleutelrol speelt in Xi’s plannen om van zijn land een dominante speler op wereldvlak te maken.

© Getty Images

Asiel voor Rahaf al-Qunun

Canada laat zich ondertussen nog maar eens opmerken in de strijd om mensenrechten. Het land verwelkomde vorige zaterdag Rahaf al-Qunun — een 18-jarige Saudische die vorige week de wereldpers haalde door zichzelf te barricaderen in haar hotelkamer in Thailand, uit angst terug naar Saoedi-Arabië te worden teruggestuurd, waar ze naar eigen zeggen zou worden gedood omdat ze de islam de rug had toegekeerd. al-Qunun wilde eerst naar Australië reizen, maar het was Canada dat haar onmiddellijk asiel verleende. Op de Canadese nieuwszender CBC zei David Chatterson, een voormalig Canadees ambassadeur in Saoedi-Arabië, dat de Canadese beslissing om al-Qunun op te nemen door de Saoedi’s zal worden beschouwd als inmenging in binnenlandse- en familiezaken, iets wat de al dramatische slechte relatie tussen beide landen verder negatief zal beïnvloeden.

Alleen in de strijd om mensenrechten

De diplomatieke crisis tussen Canada en Saoedi-Arabië begon vorige zomer toen Chrystia Freeland (rechts op de foto naast al-Qunun), de Canadese minister van Buitenlandse Zaken, in een tweet de Saudi’s opriep gevangen genomen activisten vrij te laten. De Saudi’s waren woest.

Internationale experts denken dat Canada zich een zeer uitzonderlijke positie heeft gemaneuvreerd. 

Canada geniet internationaal een enorm aanzien, maar geen land wil de Chinezen en/of de Saudi’s schofferen door de verdediging van Canada op te nemen. Vooral niet in een wereld waarin mensen zoals kroonprins Mohammed bin Salman kunnen rekenen op de onvoorwaardelijke steun van de Verenigde Staten.

Indien Canada in de steek wordt gelaten op de manier waarop Trump dat heeft gedaan, kan je niet verwachten dat anderen staan te springen om Canada ter hulp te komen. Toch is Canada er in geslaagd zich te laten opmerken door zijn ononderbroken verdediging van de mensenrechten, democratie en multilateralisme. Niet zozeer omdat Canada op dat vlak sprongen voorwaarts maakt, dan wel omdat anderen stappen achteruit hebben gezet.

Maar het land is klein (28 miljoen inwoners) en kan zonder de steun van de in hun eigen land fel verzwakte Emmanuel Macron (Frankrijk), Theresa May (VK) en Angela Merkel (Duitsland) weinig doen.