In Nederland starten gesprekken over een strengere aanpak van de prostitutie. De Nederlandse wetgevers bekijken of de introductie van de Zweedse benadering van betaalde seks ook in hun land mogelijk zou zijn. Dit bericht geeft volgens het magazine The Economist aan dat het Zweedse model zich steeds verder verspreidt. Wel moet men zich volgens het tijdschrift de vraag stellen of deze benadering een daadwerkelijke oplossing kan aanreiken. Volgens sommige partijen heeft het model immers meer nadelen dan baten. Onder meer bij de prostituees zelf zouden velen het systeem verafschuwen.

Twintig jaar geleden voerde Zweden een nieuwe wetgeving op de prostitutie in. Klanten van de diensten stelden zich in het land voortaan bloot aan een gerechtelijke vervolging. De verkoop van seks werd daarentegen niet langer strafbaar.

Progressief

“De maatregel moest de vraag naar betaalde seks uitroeien,” zegt The Economist. “Op die manier zou de prostitutie volgens de supporters van de nieuwe wet vanzelf verdwijnen. Het model kende sindsdien ook elders navolging. Onder meer Noorwegen, IJsland, Frankrijk, Ierland, Noord-Ierland, Canada en Israël hebben inmiddels identieke maatregelen genomen. Het Europees Parlement stuurde vijf jaar geleden eveneens aan op de introductie een vergelijkbaar systeem.”

Nog andere landen – waaronder Nederland en Spanje – bekijken de mogelijkheid om het Zweedse model te adopteren. In Nederland heeft een petitie van de belangenorganisatie Exxpose, geleid door evangelische studenten, veertigduizend handtekeningen verzameld om de aankoop van seksuele diensten strafbaar te maken.

“Nederland is een progressief land en wellicht zal het lokale parlement het voorstel verwerpen,” zegt The Economist. “Maar de campagne spreidt zich verder uit. Er zullen dan ook ongetwijfeld nog verdere pogingen volgen om de voorstellen van Exxpose door te drukken.”

“Er zijn echter weinig bewijzen dat het Zweedse model erin lukt om de vraag naar betaalde seks te beperken,” aldus het magazine. “Evenmin kan men suggereren dat de situatie voor de prostituees dankzij de nieuwe wetgeving veiliger is geworden.”

“Nadat het nieuwe model was ingevoerd, kende het aantal prostituees in Zweden weliswaar een terugval, maar er bleek al snel weer opnieuw een toename. Enquêtes suggereren dat het aantal hoerenlopers is gedaald, maar dat kan ook te wijten zijn aan een terughoudendheid bij vele mannen om te bekennen dat ze op de diensten van een prostituee beroep doen.”

Veiligheid

“Sommige data suggereren dat in Zweden de seksindustrie nog steeds bloeit,” benadrukt The Economist. “Op amper enkele jaren tijd kende het aantal Thaise massagesalons, vaak een dekmantel voor bordelen, een verdrievoudiging. Bovendien bleek een groeiend aantal sekswerkers hun diensten online aan te bieden. Dat maakt een correct overzicht veel moeilijker.”

“Supporters van het Zweedse model beweren dat het systeem de prostituees beschermt omdat ze een grotere greep zouden krijgen op hun klanten, die immers steeds een arrestatie door de politie zouden moeten vrezen. Volgens de prostituees zelf is er daarentegen sprake van een omgekeerd effect.”

“Op eis van de klanten moeten de prostituees vaak op afgelegen locaties werken,” verduidelijken de betrokkenen. “Mannen zullen bovendien weigeren hun identiteit bekend te maken. Wanneer een prostituee wordt aangevallen, zal het dan ook veel moeilijker worden om de dader op te sporen.”

“Bovendien hebben de prostituees minder macht om over de prijs te onderhandelen en het gebruik van condooms te eisen. In Frankrijk zegt bijna 80 procent van de prostituees sinds de introductie van het nieuwe model drie jaar geleden beduidend minder inkomsten te hebben. Bijna 90 procent van de Franse prostituees keurt de nieuwe wet af.”

Migranten

“Het geweld tegen prostituees is in Frankrijk en Ierland sinds de introductie van het nieuwe model toegenomen,” zeggen waarnemers. “Tegelijkertijd is het aantal meldingen van agressie gevoelig gedaald. Sekswerkers hebben immers angst om voor andere feiten – zoals inbreuken tegen de immigratiewetgeving of de uitbating van ontuchthuizen – opgepakt te zullen worden.”

Niina Vuolajarvi, socioloog aan de Rutgers University bevestigt dat dit soort wetten vaak gebruikt wordt om illegale migratie te bestrijden. Evenmin zouden er in Zweden aanwijzingen zijn dat de nieuwe wetgeving de strijd tegen mensenhandel ondersteunt. Klanten die een mensenhandel vermoeden, zouden zelfs minder snel geneigd zijn alarm te slaan.

Tegenstanders van het Zweedse model wijzen daarentegen naar de progressievere benadering in Nieuw-Zeeland, waar sekswerk niet anders dan een gewone baan wordt behandeld. Sinds de prostitutie in Nieuw-Zeeland vijftien jaar geleden werd gedecriminaliseerd, blijken zowel de veiligheid als de gezondheid van de sekswerkers verbeterd te zijn. Ook de kwaliteit van de relaties tussen de prostituees en de politie zouden sterk zijn vooruit gegaan.

“Men moet zich toespitsen op de werkelijke problemen,” zegt het Prostitutie Informatie Centrum in Amsterdam. “Niemand wil een veiliger seksindustrie dan de sekswerkers zelf.”