We zijn maximaal 6 tot 12 maanden verwijderd van totaal geloofwaardige en virtueel ondetecteerbare deepfakes of valse video’s. Dat heeft de Chinese deepfakespecialist Hao Li verklaard in de marge van een conferentie georganiseerd door het Massachusetts Institute of Technology.
Hoewel het gevaar van deepfakes onmogelijk kan worden overschat, blijven de potentiële gevolgen ervan kolossaal. In zijn boek ‘21 lessen voor de 21ste eeuw’ schrijft de Israelische filosoof/denker Yuval Harari dat de democratie gebaseerd is op het nemen van de rationele beslissingen. Onze hersenen wegen goed en slecht tegen elkaar af en vormen zich dan een opinie. Op basis daarvan geven we onze stem aan een of andere partij.
Maar de 21ste eeuw zal de geschiedenis ingaan als de start van een tijdperk waarin de mogelijkheden om de waarheid te manipuleren een ongekend niveau bereiken. Deepfake-video’s zijn daar maar een voorbeeld van. De graad van vernuft waarover mensen, bedrijven en overheden beschikken om ons met valse informatie te bestoken is ongezien. De illusie dat ons instinct ons de juiste weg zal wijzen, verdwijnt.
Een zoveelste voorbeeld van een deepfake is een video waarin het hoofd van de actrice Alison Brie werd vervangen door dat van de acteur Jim Carrey.
Hao Li had eerder gezegd dat perfecte deepfakes nog jaren verwijderd waren, maar recente ontwikkelingen, waaronder de doorbraak van de populaire Chinese app Zao hebben hem die voorspelling doen herbekijken.
“In 2025 weet niemand nog wat waar en niet waar is op internet. Facebook, Twitter en Google houden op te bestaan”
De pessimistengids voor 2018 van het persagentschap Bloomberg bevatte eind vorig jaar een opmerkelijke voorspelling voor de toekomst. “In 2025 weet niemand nog wat waar en niet waar is op internet. Facebook, Twitter en Google houden op te bestaan.” Maar het zal dus niet zo lang duren.
Li zelf presenteerde op de MIT-conferentie een deepfake-video van de Russische president Poetin. Hij wilde niet zozeer het publiek misleiden, dan wel aantonen hoe ver de technologie vandaag staat.
This is the deepfake of @glichfield interviewing Vladimir Putin (wink wink nudge nudge). #EmTechMIT pic.twitter.com/PHoFV2iTPH
— MIT Technology Review (@techreview) September 18, 2019
Manipulatie wordt steeds makkelijker
“Eigenlijk weten we al hoe we die [perfecte] deepfakes moeten maken”, aldus Li Hao. “Perfectionering van de beeldmanipulatie is slechts een kwestie van tijd en middelen, en wordt steeds makkelijker. ‘We zien een wapenwedloop tussen digitale beeldmanipulatie en de middelen om die te ontmaskeren’, zegt hij in het Financieele Dagblad. “En beide zijden leunen op de ontwikkeling van algoritmen met kunstmatige intelligentie.’
Het slechte nieuws is dat Li denkt dat hij de wedloop uiteindelijk zal winnen. ‘En als het zover is, moeten we ons er goed van bewust worden dat niet alle filmpjes die we zien ook per se waarheidsgetrouw zijn.’
Welke gevolgen deze technologie heeft voor wat we voor waar of onwaar aannemen blijft een onbeantwoorde vraag. Maar misschien beginnen we daar best wel ‘s over na te denken.
