De bekende, alom geprezen schrijver Stephen King heeft tipsgegeven voor jonge schrijvers die dromen van een carrière als auteur. Zin om een bestseller te schrijven? Lees dan zeker eens deze 22 lessen van King.
Horror-, sciencefiction- en thrillerkoning Stephen King heeftmeer dan 50 boeken geschreven die door miljoenen mensen over de hele wereldgelezen zijn. In zijn autobiografisch boek ‘Over Leven en Schrijven’ deelt Kingmet zijn fans hoe ze nog betere schrijvers kunnen worden. En hij windt er geendoekjes om. “Ik ga niet liegen en stellen dat er geen slechte schrijvers zijn”,schrijft Stephen King in zijn boek. “Sorry, maar er zijn heel veel slechteschrijvers.”
Gelukkig hoef jij niet per se tot één van die slechteschrijvers te behoren. Hier zijn 22 tips uit het boek van King om fantastischeboeken te schrijven.
1. Stop met tv kijken en lees zo veel mogelijk
© istock
Als je pas begint met schrijven, doe je er goed aan om jetelevisie buiten te kegelen. Volgens King is die “te giftig voor jecreativiteit”. Schrijvers moeten volgens hem binnen zichzelf kijken, over hetleven nadenken en hun verbeelding gebruiken. Om dat te kunnen doen, moet je zoveel mogelijk lezen. King neemt overal waar hij komt een boek meenaartoe. Zelfs tijdens het eten, leest hij. “Als je een schrijver wil zijn,moet je twee prioriteiten in je leven hebben: lees en schrijf veel. Leesuiteenlopende content, werk constant en schaaf je eigen werk bij.
2. Zet je schrap voor meer mislukkingen en kritiek dan je aankan
© istock
King vergelijkt het schrijven van fictie met het overstekenvan de Atlantische Oceaan in een badkuip. Want bij beide is er “veel ruimte omaan jezelf te twijfelen”. Je zal niet alleen je eigen talent in vraag stellen,maar andere mensen zullen dat ook doen. “Als je schrijft (of schildert, danstof zingt, denk ik) zal iemand ervoor willen zorgen dat je je beroerd voelt. Zogaat dat.”
Het is dan essentieel om te blijven schrijven, ook al heb jedaar geen zin in. “Stoppen met een stuk, gewoon omdat het emotioneel of quaverbeelding moeilijk is, is geen goed idee”, stelt King. En als je dan toch faalt,raadt King je aan om positief te blijven: “Optimisme is een perfect, legitiemantwoord op mislukking.”
3. Verspil je tijd niet met mensen te plezieren
© istock
Volgens King moet de onbeschoftheid van anderen het minstevan je zorgen zijn. “Als je van plan bent om zo geloofwaardig mogelijk teschrijven, mag je niet meer tot de beleefde samenleving horen”, schrijft hij.King was vroeger beschaamd over wat hij schreef, vooral toen hij boze brievenkreeg waarin hij beschuldigd werd een kwezel, homofoob, moordenaar en zelfspsychopaat te zijn.
Tegen de tijd dat hij 40 was, realiseerde King zich dat elkedegelijke schrijver er ooit van beschuldigd werd geen talent te hebben.Tegenwoordig kan hij al die kritiek een plaats geven. Hij verwoordt het zo: “Alsje het niet eens bent met mijn content, kan ik alleen maar mijn schoudersophalen. Dat is wat ik heb.” Je kan niet al je lezers tevreden stellen. Daaromstelt King dat je je geen zorgen moet maken.
4. Schrijf in de eerste plaats voor jezelf
© istock
Je moet schrijven omdat je er gelukkig van wordt en omdathet zin geeft aan je leven. King verwoordt het zo: “Ik deed het puur voor hetplezier van het schrijven. En als je iets voor het plezier kan doen, kan je hetvoor altijd doen.”
Schrijver Kurt Vonnegut houdt er een gelijkaardige mening opna: “Je moet een onderwerp vinden dat je na aan het hart ligt en waarvan jevindt dat anderen er ook om moeten geven. Ik heb het over oprecht om ietsgeven, geen spelletjes met taal. Dat moet het meest boeiende en verleidelijkeelement zijn in je stijl.”
5. Pak de dingen aan die het moeilijkst zijn om over te schrijven
© istock
Volgens King zijn “de belangrijkste dingen de moeilijkstedingen om over te schrijven”: “Dat zijn de dingen waar je je voor schaamt omdatde woorden je gevoelens doen wegebben.” Aan de meeste goede stukken tekst gaanuren denkwerk vooraf. King denkt er zo over: “Schrijven is verfijnd denken.”
Als je moeilijke onderwerpen aangaat, is het belangrijk datje diep graaft. “Verhalen zijn eigenlijk gevonden dingen”, zegt King. “Zoals fossielenin de grond. Verhalen zijn relieken, die deels zijn van een nog niet ontdektewereld.” Schrijvers moeten volgens King zoals archeologen zijn. Ze moeten zo veelvan het verhaal trachten op te graven als ze kunnen.
6. Als je schrijft, moet je je van de rest van de wereld loskoppelen
© istock
Schrijven moet één van de meest intieme activiteiten in jeleven zijn. Je zet je bureau of schrijftafel best in de hoek van de kamer en jedoet er goed aan om alle afleidende voorwerpen buiten te houden. Of het nu gaatover smartphones, computers of geopende ramen. King heeft deze gewoonte: “Schrijfmet een gesloten deur en herschrijf met de deur open.”
Er moet absolute privacy zijn tussen jou en je werk. Hetschrijven van een eerste kladversie is “compleet rauw, het soort ding datik enkel op mijn gemak kan doen met de deur gesloten”: “Het is hetuitgekleed verhaal met alleen maar sokken en ondergoed.”
7. Wees niet pretentieus
© istock
“Eén van de ergste dingen die je met je kladversie kan doen,is het oppoetsen van je woordenschat en er zo veel mogelijk lange woorden inproberen te steken omdat je bang bent te korte woorden te gebruiken”, zegtKing. Hij vergelijkt zijn fout met je huisdier in avondkledij steken. Zowel hetdier als het baasje zijn beschaamd, want het is buitensporig.
De iconische zakenman David Ogilvy schrijft ietsgelijkaardig in de memo aan zijn werknemers: “Gebruik nooit woorden zoals herconceptualiseren,demassificatie, attitudinaal of veroordelend. Dat zijn de kenmerken van eenpretentieuze klootzak.”
King waarschuwt ook om niet teveel symbolen te gebruiken,tenzij het écht nodig is: “Symbolisme bestaat om te verfraaien en verrijken,niet om een artificiële vorm van diepte te creëren.”
8. Vermijd bijwoorden en lange paragrafen
© istock
King benadrukt het verschillende keren in zijn boek: “Hetbijwoord is niet je vriend.” Hij gaat zelfs nog verder: “De weg naar de hel is geplaveidmet bijwoorden”. Verder vergelijkt King nog bijwoorden met paardenbloemen dieje prachtige tuin verpesten. King vindt maar twee dingen erger dan bijwoorden: “Zeihij” en “zei zij”.
Je moet ook opletten met de lengte van je paragrafen. Zo bepaaltdat het gevoel en het ritme van je verhaal. “Paragrafen zijn bijna evenbelangrijk qua uiterlijk als qua inhoud”, stelt King.
9. Verdiep je niet teveel in grammatica
© istock
Volgens King gaat draait in de eerste plaats om verleiding,niet om precisie. “Taal moet niet altijd een stropdas en geklede schoenendraaien”, stelt King. “Het doel van fictie is niet dat alles grammaticaal juistis, maar je moet de lezer verwelkomen en het verhaal vertellen.” King geeft ooknog mee dat je ernaar moet streven om de lezer te laten vergeten dat die eenverhaal aan het lezen is.
10. Word meester in de kunst van het beschrijven
© iStock
“Beschrijven begint bij de verbeelding van de schrijver,”stelt King. “Maar het moet eindigen bij de verbeelding van de lezer.” Het isbelangrijk dat je net niet genoeg schrijft en stukjes informatie achterwegelaat. Visualiseer wat je je lezers wil laten doormaken en vertaal dan in jehoofd wat je ziet in woorden op papier. Je moet dingen beschrijven “op eenmanier die je lezer zal prikkelen met herkenning.”
Het belangrijkste bij een goede beschrijving is duidelijkheid,zowel in je observaties als tijdens het schrijven. Maak gebruik van frissebeelden en simpele woordenschat om je lezer niet te moe te maken. “Er zijn veelgevallen, waarin lezers het boek wegleggen omdat het te saai werd. Die saaiheidis ontstaan omdat de schrijver betoverd is door zijn eigen macht om te beschrijvenen omdat die zijn prioriteiten uit het oog verloren heeft. En dat is natuurlijkom het verhaal vlot te houden.”
11.Geef niet te veel achtergrondinformatie
© istock
“Wat je moet onthouden, is het verschil tussen praten over watje weet en dat gebruiken om je verhaal te verrijken”, schrijft King. “Datlaatste is goed, het eerste niet.” Zorg er zeker voor dat je alleen detailsgebruikt die je verhaal verder leiden en die de lezer overtuigen om te blijvenlezen.
Als je toch research moet doen, moet je ervoor zorgen dat dathet verhaal niet overschaduwt. Volgens King hoort research “op de achtergrond teblijven”. Je kan wel geïnspireerd worden door wat je bijleert, maar je lezerszullen veel meer belang hechten aan je personages en aan je verhaallijn.
12. Vertel verhalen over wat mensen werkelijk doen
© istock
“Slecht schrijven hangt vaak samen met slechte zinnen enfoute observaties,” schrijft King. “Slecht schrijven hangt vaak samen me eenkoppig weigeren om verhalen te vertellen over wat de personages eigenlijk échtdoen. Bijvoorbeeld: sommige moordenaars zullen af en toe ook oude vrouwtjes destraat over helpen.” Je lezers hangen het meeste vast aan de personages in jeverhalen. Zorg er dus zeker voor dat je alle karaktertrekjes onder de loepbrengt van je personages.
13. Neem risico’s en speel niet op veilig
© istock
Om te beginnen: het gebruiken van de passieve persoonsvormis een teken van zwakte. “Ik ben ervan overtuigd dat angst aan de basis ligtvan slecht schrijven”, schrijft King. Schrijvers moeten sterk in hun schoenenstaan en van hun schrijven de baas maken. “Probeer elk godverdomde ding dat jeleuk vindt. Het maakt niet uit hoe saai en normaal of hoe geschift dat is. Alshet werkt, goed. Als het niet werkt, gooi het weg.”
14. Besef dat je geen drugs nodig hebt om een goede schrijver te zijn
© istock
“De idee dat creatief werken en verdovende middelen hand inhand gaan is één van de grootste pseudo-intellectuele mythes van deze tijd”, steltKing. Hij vindt dat schrijvers die drugs gebruiken niet meer dandrugsgebruikers zijn. “Alle claims dat drugs en alcohol nodig zouden zijn, zijnbullshit.”
15. Steel de stijl van iemand anders niet
© istock
“Je kan een boek niet afschieten zoals een kruisraket”,schrijft King. Als je de stijl van een andere schrijver imiteert, en het isniet om te oefenen, produceer je uiteindelijk niets anders dan “lege imitaties”.Volgens King is dat omdat je nooit erin kan slagen om iemand zijn gevoelens enervaringen over te brengen, vooral niet op het vlak van woordenschat en plot.
16. Besef dat schrijven geen vorm van telepathie is
© istock
“Alle kunstvormen hebben op een bepaalde manier wel iets mettelepathie te maken, maar ik geloof dat schrijven in feite de puurstedistillatie is”, stelt King. Een belangrijk element van schrijven, is deoverdracht. Het is niet je taak om louter woorden op papier te zetten, maar omideeën over te brengen van jouw hoofd naar het hoofd van je lezers. “Woordenzijn gewoon het medium, waarmee je die overdracht waar maakt”, zegt King.
17. Neem het schrijven serieus
© istock
King schrijft dat er veel van je attitude afhangt: “Je kande daad van het schrijven benaderen met nervositeit, opwinding, hoop ofwanhoop. Je kan het op eender welke manier doen, maar niet lichtzinnig.” Als jeje schrijven niet serieus wil nemen, raadt King je aan om iets anders te gaandoen.
18. Schrijf elke dag
© istock
“Als ik één keer aan een project begin, stop ik niet”, zegtKing. “En ik vertraag ook niet tenzij ik echt moet. Als je niet elke dagschrijft, vervagen de personages in je hoofd. Ik begin de plot en de snelheiduit het oog te verliezen.” Als je er niet in slaagt om consistent te schijven,zal je enthousiasme voor een idee ook verminderen.
19. Maak je kladversie in drie maanden af
© istock
King schrijft graag 10 pagina’sper dag. Na drie maanden heeft hij dan ongeveer 180.000 woorden. “Je eerste kladversie voor een boek, zelfsvoor een lang boek, moet op drie maanden af zijn. Dat is de lengte van eenseizoen.” Als je er langer over doet, zal je verhaal volgens King een vreemdefeeling krijgen.
20. Neem een grote stap terug als je kladversie af is
© istock
King raadt je aan om zes weken “recuperatie” te nemen na het schrijven, zodat je je hoofd rust kan gunnen en missende gaten in je plot of personages kan spotten. “Als je een boek schrijft, zit je dag na dag bomen te bekijken en te identificeren”, schrijft King. “Als je klaar bent, moet je een stap terug nemen en naar het bos kijken. Mislukkingen gebeuren bij de besten.”
21. Heb de moed om te schrappen
© istock
Als je je werk naleest, is het soms moeilijk om woorden enpassages te schrappen, waar je zo veel tijd in gestoken hebt. “Kill yourdarlings“, adviseert King. Zelfs als het je egocentrisch hartbreekt.”
22. Blijf getrouwd en gezond en geniet van je leven
© istock
King verklaart zijn succes door twee dingen: zijn goede,fysieke gezondheid en zijn huwelijk. “De combinatie van een gezond lichaamen een stabiele relatie heeft de continuïteit van mijn werkleven mogelijkgemaakt.”
