De Poolse nationalistische regering wil het land weer uit de Europese Unie halen. Daarmee wil de regerende Partij voor Recht en Rechtvaardigheid (PiS) het voorbeeld van Groot-Brittannië volgen.
Dat heeft Donald Tusk, voormalig Pools premier en op dit ogenblik voorzitter van de Raad van Europa, gezegd. Tegenover het Pools magazine Tygodnik Powszecnhy benadrukte Tusk ervan overtuigd te zijn dat PiS (Prawo i Sprawiedliwosc) tegen het einde van dit decennium een referendum wil organiseren. Daarbij zou het verdere Poolse lidmaatschap van de Europese Unie aan de bevolking worden voorgelegd. Tusk schuift financiële motieven naar voor als motief. De lidstaten moeten binnenkort starten met besprekingen over een nieuw budget voor de Europese Unie. De Europese Commissie heeft al gewaarschuwd dat alle landen een grotere bijdrage zullen moeten leveren. Op dit ogenblik is Polen netto de grootste ontvanger van Europese gelden. Jaarlijks ontvangt het land een steun van ongeveer 10 miljard euro. Wanneer de bijdragen echter worden opgedreven, zou de Europese Unie voor Polen uiteindelijk een nettokost kunnen worden. Het land geniet op dit ogenblik van een bloeiende economie. De Europese bijdrage van het land zal mogelijk daardoor hoger liggen dan de ondersteuning waarop beroep kan worden gedaan.
Rusland
Donald Tusk heeft de PiS er al herhaaldelijk van beticht bewust op een conflict met de Europese Unie aan te sturen. “Het lidmaatschap begrenst immers het streven van de nationalistische partij naar absolute macht,” merkt hij op. Eind vorig jaar is de Europese Commissie gestart met een juridische actie tegen de Poolse regering. Aanleiding voor dat initiatief waren een aantal hervormingen van het Poolse recht die volgens de Europese Commissie niet strookten met de democratische beginselen. Net zoals Hongarije verzet Polen zich openlijk tegen de vluchtelingenquota van de Europese Unie zijn. Nochtans werden beide landen al door het Europese hof van justitie in het ongelijk gesteld. Beiden leiden ook de oppositie in Oost-Europa tegen een sterkere integratie. De twee landen noemen zich culturele contra-revolutionairen tegen de centraliserende macht van de Europese Commissie. Tusk waarschuwt echter dat de Poolse bevolking een duidelijk signaal moet geven achter een verder lidmaatschap van de Europese Unie te blijven staan. Tusk beticht PiS ervan mee te werken aan een verborgen agenda van Rusland – de historische vijand en bedreiging van het land – om de vrije democratie en de westerse waarden te ondermijnen. Er kunnen tussen PiS en Rusland volgens Tusk heel wat gelijklopende visies en doelstellingen worden opgemerkt. Donald Tusk hoopt na het einde van zijn Europees mandaat eind dit decennium naar de Poolse nationale politiek te kunnen terugkeren. (mah)