“Europa zit niet aan de onderhandelingstafel, want Europa staat op het menu”

Italië en Frankrijk verwijten elkaar het mislukken van de fusiegesprekken tussen enerzijds de groep Fiat Chrysler Automobiles (FCA) en de groep Renault. Zo’n eventuele fusie was door de ondernemingswereld goed ontvangen. Plotsklaps zou in Europa de grootste autoproducent ter wereld zijn geboren. Maar donderdag kwam het bericht dat de Italianen hun aanbod introkken. De reden? De Franse minister van Economie Bruni Le Maire wilde cavalier seul spelen…

Frankrijk snelt zijn minister ter hulp en begrijpt niet wat er fout was aan een uitstel van enkele dagen alvorens positie in te nemen. Want Le Maire (foto) wilde volgend weekeinde in Japan eerst overleggen met Renault-partner Nissan. Om zich van diens steun voor het project te verzekeren alvorens een beslissing te nemen. Verder voelden de Fransen zich onder druk gezet omdat de Italianen omdat het voorstel te nemen of te laten was. “We hebben duidelijk laten verstaan dat we ons niet in de hoek zouden laten drummen,” luidt het in Parijs.

De Italiaans-Franse onenigheid verhindert opnieuw de geboorte van een wereldspeler, die een spectaculaire ommekeer in de geschiedenis zou hebben teweeggebracht. Want indien Renaults partners Nissan et Mitsubishi mee in de constructie zou zijn gestapt, ontstond zonder meer de grootste autogroep ter wereld. Die combinatie zou goed zijn voor 15 miljoen wagens per jaar. Ter vergelijking: Volkswagen en Toyota produceerden in 2018 elk zo’n 10 miljoen wagens. 

Europa: waar zijn de wereldspelers?

De EU heeft duidelijk nood aan Europese spelers die gewapend zijn om mee te doen op wereldvlak. In een tijdperk waarin de auto-industrie voor enorme uitdagingen staat, nu de overgang naar elektrische en autonome voertuigen op gang komt. En in tegenstelling tot andere belangrijke sectoren van de economie, zoals technologie en financiën, waar Europese spelers veelal in de marge opereren.

Europese spelers die meedoen op wereldvlak worden steeds zeldzamer. In 2016 berekende The Economist dat er van de 50 grootste bedrijven ter wereld in 2006 nog 17 Europees waren. 10 jaar later waren ze nog met 7.

‘Winner takes all’ & ‘bigger is better’

Ondertussen is het kapitalisme geëvolueerd naar een ‘winner takes all/bigger is better’-model. De Amerikaanse en EU-economie zijn ongeveer van dezelfde grootorde. Maar de 500 grootste Europese bedrijven zijn 2 keer goedkoper dan de 500 grootste Amerikaanse bedrijven. En… ze maken 60% minder winst blijkt uit dezelfde berekeningen.

Die winst is cruciaal. De eventuele fusie van Renault-Nissan en Fiat/Chrysler was zonder meer ingegeven door de gigantische investeringen die nodig zijn om de overschakeling van brandstof- naar elektrische en autonome voertuigen waar te kunnen maken. 

Het studiebureau Alix Partners berekende eerder dit jaar dat de autoproducenten de volgende 8 jaar ruim 225 miljard euro zullen moeten betalen om die overschakeling waar te maken. De voorbij 8 jaar is exact 20 miljard euro in dat proces geïnvesteerd. Of nog; 225 miljard is 66 keer de winst die de groep Renault-Nissan in 2018 kon voorleggen. Kolossale cijfers dus. Ze bevestigen enkel dat Europese bedrijven zonder consolidatie geen partij meer zijn voor bestaande reuzen. Noch voor opkomende spelers als Uber, Apple, Tesla en co.

Het beter omschrijven dan de Franse chirurg Laurent Alexandre het eerder deze week in een opiniestuk deed wordt moeilijk. “Europa wordt niet langer aan de onderhandelingstafel uitgenodigd, want Europa staat op het menu.”

Meer