Hoe ‘faker’ het bericht, hoe liever we er op klikken

Facebook stopt met onmiddellijke ingang het met het plaatsen van een rode vlag naast artikels die als ‘fake news’ worden beschouwd. Het netwerk van Mark Zuckerberg besliste dit nadat uit academisch onderzoek is gebleken dat die rode vlaggen net het tegenovergestelde effect genereren. Met andere woorden, hoe meer van die rode vlaggen gebruikers zien, des te vaker ze op die artikelen gaan klikken.

Facebook zegt de rode vlaggen te zullen vervangen door ‘gerelateerde artikelen’. Die moeten mensen meer informatie geven over een bepaald nieuwsfeit. In een BBC Radio4-programma dat tijdens de kerstperiode werd uitgezonden spraken voormalig Amerikaans president Barack Obama en de Britse prins Harry onder andere over de massale verspreiding van ‘fake news’ via sociale media. Obama:

“Een van de gevaren van het internet is dat mensen totaal verschillende werkelijkheden hebben. Ze raken gevangen in een informatienet dat enkel nog hun vooroordelen bevestigt. Op het internet wordt alles vereenvoudigd. Het is pas als je de mensen in persoon ontmoet dat blijkt dat ze gecompliceerd zijn.”

Obama waarschuwde ook voor de gevolgen van sociale media.

“De vraag is hoe we de technologie gaan gebruiken op een manier dat ze verschillende standpunten aan bod laat komen. Technologie moet een diversiteit aan standpunten toelaten en mag niet tot de ‘Balkanisering’ van de samenleving leiden.”

[Obama vertelde ook hoe hij zich tijdens de inauguratie van Donald Trump voelde:]

De ideologische echo-kamer op internet, die onze mening bevestigt en ondersteunt

Eerder deze maand had de ex-president al gewaarschuwd voor de bedreiging van onze democratie door het ideologische isolement. Dat als gevolg van de macht van de sociale netwerken (hij noemde toen Facebook ook bij naam) en hun technologie. Want de algoritmes die deze netwerken beheren schotelen ons enkel nog de zaken voor die bevestigen wat we graag denken en willen. We worden dus nog amper geconfronteerd met tegengestelde meningen of met feiten. Met andere woorden: we raken steeds meer verstrikt in een web van nieuws en ‘fake news’. Dat wordt gevormd door onze ideologische echo-kamer op internet, die onze mening bevestigt en ondersteunt.

Dat wordt stilaan een mega-probleem. Uit een recente studie in meer dan 26 landen, waaronder België, blijkt dat meer dan de helft van de bevolking zijn nieuws op sociale netwerken haalt. Voor jongeren tussen de 18 en 24 zijn die netwerken zelfs het prioritaire informatiekanaal.