Een heffing op vliegtuigbrandstof zou de uitstoot van de Europese luchtvaart met 11 procent verminderen. Bovendien zou er slechts een verwaarloosbaar effect op de werkgelegenheid en het bruto binnenlandse product van de Europese Unie zijn. Dat blijkt volgens Josh Spero en Rochelle Toplensky, journalisten van de Britse zakenkrant Financial Times, uit een gelekt rapport van de Europese Commissie.
Het rapport berekende dat een heffing van 330 euro op per duizend liter kerosine voor bepaalde soorten vluchten de Europese ticketprijzen met 10 procent zou verhogen. Tickets zouden daarmee gemiddeld 333 euro kosten. De jaarlijkse trafieken zouden met 11 procent tot 613 miljoen reizigers verminderen.
Mythe
“Volgens het rapport zou een kerosine-heffing de tewerkstelling in de Europese luchtvaart met 11 procent verminderen,” zeggen Spero en Toplensky. “Anderzijds zagen de auteurs weinig impact op de totale Europese werkgelegenheid.”
“De Europese Unie biedt aan 194 miljoen mensen werk. Daarvan neemt de Europese luchtvaart slechts 3,2 miljoen banen op. De brandstofaccijnzen zouden anderzijds ook een negatieve impact hebben op de fiscale waarde die de luchtvaart toevoegt. Maar ook hier zou er een compensatie zijn door extra middelen uit andere posten.”
“De studie ontkracht de mythe dat de economie onherstelbare schade zou oplopen indien de luchtvaartmaatschappijen op hun brandstof accijnzen zouden moeten betalen,” zegt Bill Hemmings, directeur bij de Europese organisatie Transport & Environment.
Het rapport suggereert verschillende mogelijkheden om een heffing in te voeren. “De Europese regelgeving stelt de lidstaten nu al in staat om kerosine voor vluchten binnen de regio te belasten,” aldus de auteurs. “Er is momenteel echter geen enkele lidstaat die tot een dergelijke maatregel is overgegaan. Daarnaast zouden de lidstaten van de Europese Unie ook bilaterale overeenkomsten over heffingen op vliegtuigbrandstof kunnen sluiten.”
De luchtvaart genereert ongeveer 2,5 procent van de wereldwijde uitstoot van koolstofdioxide. “De emissies nemen toe met de economische groei,” zeggen Spero en Toplensky. “Over het lopende decennium mag men een toename met 68 procent verwachten.”
Het transport vertegenwoordigt 27 procent van de totale Europese emissies. Critici wijzen erop dat de uitstoot van de luchtvaart in Europa vorig jaar nog met 4,9 procent is gestegen, terwijl de andere sectoren een gemiddelde daling met 3,9 procent zouden hebben laten optekenen. Tevens wordt gesteld dat de uitstoot van de luchtvaart in Europa de voorbije vijf jaar met 26,3 procent is toegenomen. Geen enkele andere activiteit laat een dergelijke toename registreren.
Geen grenzen
Het idee van een Europese luchtvaartbelasting werd in februari door Menno Snel, Nederlands minister van financiën, naar voor geschoven. Hij maakte daarbij duidelijk dat op dit vlak een gezamenlijke actie aangewezen was. “Elke sector – van transport en landbouw tot industrie en luchtvaart – moet een bijdrage leveren aan de strijd tegen de klimaatverandering,” aldus het Nederlandse standpunt. “Emissies stoppen niet bij landsgrenzen. Daarom is ook een actie op Europees niveau noodzakelijk.”
Luchtvaartmaatschappijen waarschuwen echter nu al dat de hoge brandstofprijzen hun winsten zwaar onder druk zetten.
In België zou de heffing de jaarlijkse uitstoot van de luchtvaart met 0,7 miljoen ton koolstofdioxide verminderen. Dat zou een daling met 17 procent inhouden. Om in het wegverkeer eenzelfde effect te bereiken, zouden jaarlijks 270.000 wagens uit dienst moeten worden genomen. De heffing zou volgens het rapport bovendien op de werkgelegenheid netto geen enkele impact hebben. Ook de algemene economie zou niet worden geraakt. Bovendien zou de maatregel jaarlijks bijna 500 miljoen euro extra inkomsten genereren.
