Het nieuwste scenario, gepusht door Didier Reynders (MR), bestaat erin dat de huidige federale regering steun zou gaan zoeken op links om het minderheidskabinet te laten ‘doorstarten’. Dat is exact wat nodig is om CD&V en Open Vld mee te nemen in een centrum-linkse regering. Paars-groen krijgt ook vorm in Wallonië, met PS en MR als motor, aangevuld met de groenen. Alleen, premier Charles Michel (MR) ziet dat idee van Reynders niet meteen zitten.

De huidige premier als gangmaker voor een paars-groene coalitie? Het lijkt toch een brug te ver, want Charles Michel (MR) ontkent in alle talen dat hij aast op een ‘doorstart’ van zijn minderheidskabinet. Dat zou moeten aangevuld worden met socialisten en groenen, om dan samen een begroting te kunnen maken, met een soort ‘doorstartregering’.

Dat is wat De Tijd vandaag schrijft. Het ligt op de tekentafel bij Didier Reynders (MR), die al volop droomt van een Europese carrière als Commissaris voor België. Maar daarvoor heeft de huidige informateur wel een meerderheid, of een minimum aan werkbare meerderheid nodig. Een lancering van de raket in verschillende trappen moet daarbij helpen. De eerste trap zou zo’n ‘doorstart’ kunnen zijn.

Alleen, het lijkt buiten premier Charles Michel (MR) gerekend, die via zijn woordvoerder het hele scenario ferm ontkent. Het is duidelijk dat Michel niet in de plaats van een mogelijke formateur gaat optreden, laat staan een begroting ineen wil draaien voor een volgende ploeg. Hij wil de zaak zo goed mogelijk achterlaten voor een volgende ploeg. Op 1 december wordt hij voorzitter van de Europese raad bij de EU.

Op dat moment neemt dan Reynders over, moest er geen nieuwe regering zijn. En die laatste is al volop aan het schaken, tot ergernis van partijgenoten.

PS en MR vinden mekaar

Wat wel een feit is: PS en MR hebben elkaar gevonden, zoveel is duidelijk. Het was het voor beiden niet waard dat er nog veel en lang over Brussel gebikkeld werd. Michel had bij Elio Di Rupo (PS) en Paul Magnette (PS) wel degelijk een opening gezien om zijn MR toe te laten tot een Brusselse coalitie, maar die laatste twee bleken niet bij machte om Laurette Onkelinx (PS) en Rudi Vervoort (PS) terug te roepen. Ook bij de PS moeten ze aan de achterban laten zien dat ze de boel niet helemaal uitverkocht hebben aan de Franstalige liberalen. Aldus geschiedde: een linkse Brusselse regering, zonder MR.

Maar het huwelijk tussen PS en MR lijk ondertussen wel afgesloten: de Waalse regering zal gevormd worden op een as van PS en MR, en ook in de Franse gemeenschap, maar ook federaal lijkt die tandem de zaak ineen te doen draaien. Op beide niveau’s kunnen de groenen de gaten dan vullen, en kan een werkbare meerderheid gevonden worden. Paars-groen in Franstalig België, en mogelijks ook federaal.

Alleen, voor het federale niveau is die paars-groene oefening wel heel wat complexer. Want daar heb je natuurlijk ook Vlaamse partijen nodig om een meerderheid te vormen. En de N-VA heeft daar een koevoet tussen de deur gezet: ze eisen al vanaf de dag na de verkiezingen dat er een Vlaamse meerderheid komt voor de volgende federale regering. Meer zelfs: ze hebben de Vlaamse formatiegesprekken zelfs stilgelegd, om zo toch maar meer druk te kunnen zetten op Open Vld en CD&V, om niet mee te gaan federaal in scenario’s zonder de N-VA. Die zijn daar niet ongevoelig voor: zo wil onder meer Pieter De Crem (CD&V) er niets van weten om zonder N-VA te gaan regeren.

In verschillende etappes naar nieuwe federale regering

En toch is dat exact waar Didier Reynders (MR) op aanstuurt. Want de informateur bedacht een soort ‘doorstart’ van het minderheidskabinet van MR, Open Vld en CD&V, dat samen nog welgeteld 38 zetels heeft in de Kamer. Reynders is immers al volop aan het doordenken, dat is ook z’n taak als informateur. De piste van een doorstart kwam zo op tafel, ook om één en ander te kunnen beslissen. Zoals wie straks Europees Commissaris voor België wordt.

Reynders wil doodgraag op zoek gaan naar aanvullende partijen om, met die kern van liberalen en CD&V, een nieuwe meerderheid te vormen. Die ‘aanvullende partijen’ zouden, niet geheel verrassend, dan rood en groen zijn: om samen dus paars-groen-CD&V te gaan maken.

Typisch Reynders

Het lijkt een typisch Reynders-plan om toch maar Open Vld en CD&V aan boord te hijsen in een linkse coalitie. Want beide partijen hebben in het verleden al hun reserves geuit over een dergelijke constellatie. Samen hebben de Vlaamse liberalen en de christendemocraten welgeteld 24 zetels. Zelfs aangevuld met sp.a (9 zetels) en Groen (8 zetels) komen de vier Vlaamse partijen die dan het land zouden gaan besturen niet aan een Vlaamse meerderheid in de Kamer.

Het hele scenario is alvast wat Elio Di Rupo (PS) vanaf dag één, aan de poorten van het Paleis, ook eiste: een regering met aan Vlaamse kant Open Vld, sp.a, CD&V en Groen.

Reynders heeft vandaag niet veel meer te verliezen. Hij verloor een topjob in Europa, nadat hij in 2014 ook al naast de job van Europees Commissaris greep.

Maar nu zou hij de kans krijgen om een oude droom waar te maken: toch die Europese carrière. Of wie weet, door eerst een ‘doorstart’ te doen, en daarna een brede coalitie te maken, toch op een dag premier worden? Dat laatste lijkt niet echt het geval meer te zijn in Reynders carrièreplanning, maar zeg nooit nooit.

Grote vraag is of CD&V en Open Vld kunnen meegaan met dergelijk scenario. Want daar is men fel verdeeld. De top zal ongetwijfeld veel meer neigen naar machtsdeelname, zeker omdat ook de eigen carrière een rol speelt. Maar de achterban bij zowel de Vlaamse liberalen als de christendemocraten zal toch met grote huivering dergelijke coalitie tot stand zien komen. Vlaanderen heeft niet bepaald links gestemd, en krijgt dan plots paars-groen op het bord. Na vijf jaar centrum-rechts, gedomineerd door Vlaanderen, gaat de slinger nu helemaal naar de andere kant terug.

Het zal Reynders als informateur minder kunnen schelen. Zoals gezegd: het komt er voor de Franstalige liberalen wel op aan om de MR in zoveel mogelijk coalities te krijgen. En die weg loopt langs de PS, en vandaar dus het scenario om ook federaal paars-groen, via tussenstapjes, te lanceren.