Iran: “Europese waarden? Als het erop aankomt heeft de EU geen beleid”

“Het commentaar van de EU-official voor buitenlandse zaken Federica Mogherini was volkomen inhoudsloos. Dat is verbijsterend. Altijd de mond vol van Europese waarden, maar als het erop aankomt heeft de EU geen beleid.” Dat schrijft de Iraans-Nederlandse rechtsgeleerde Afshin Ellian in een opiniestuk over de toestand in Iran, dat door de Nederlandse Volkskrant wordt gepubliceerd.

“Wij verwachten dat het recht om vreedzaam te betogen en de vrijheid van meningsuiting zullen worden gegarandeerd, na de publieke verklaringen van president Rouhani”, had Mogherini gezegd. “We blijven de situatie opvolgen.”   

Ellian is wel positief over de houding van de VS en Canada:

‘Tijdens de opstand van 2009 […] reageerde Obama niet zo goed. Hij schreef in het geheim een brief aan Khamenei waarin hij de wens uitsprak zo spoedig mogelijk te gaan onderhandelen. Dat vatte het regime op als steunbetuiging. Er volgde direct een enorme schietpartij op de demonstranten. ‘De reactie van de huidige president Trump is veel beter. Hij heeft onmiddellijk en meermalen steun betuigt aan de opstandige Iraniërs. Vicepresident Pence heeft zich daar bij aangesloten. Ook Canada heeft scherp gereageerd. Europa blijft hier ver bij achter.”

Onrust voornamelijk in de provinciesteden

Nadat in 2009 vooral de hoger middenklasse en de intellectuelen hadden geprotesteerd, lijkt de opstand zich deze keer uit te breiden naar de provinciesteden en dorpen, ver van de hoofdstad Teheran. Decennialang vormden deze gebieden de ruggengraat van de Islamitische Republiek. Conservatieve en trouwe aanhangers van de sobere, door de staat gepromote, islamitische levensstijl. Maar in minder dan 10 jaar lijkt daar een einde aan te zijn gekomen. Een van de hoofdoorzaken is de 14 jaar durende droogte, die de dorpen heeft doen leeglopen en inwoners naar de stad heeft gejaagd, waar ze geen jobs vinden. Dan is er de toegang tot satelliettelevisie en het mobiele internet, die hun visie op de wereld heeft verbreed. In 2009 hadden 1 miljoen Iraniërs een mobiele telefoon. Vandaag zijn er dat meer dan 48 miljoen.

Je kan het internet niet volledig platleggen

Ellian:

“De sociale media spelen een belangrijke rol. Het regime kan internet moeilijk buiten werking stellen. Veel staatsorganen en bedrijven zijn volledig met internet verweven. Alleen de 4G-ontvangst is afgesloten. Je moet dus wel wifi in de buurt hebben voor toegang tot sociale media via allerlei omwegen”

De opstand op het platteland komt voor het regime als een totale verrassing. En heeft geleid tot een ondenkbaar scenario: arme Iraniërs krijgen de steun van Amerika en de rest van de wereld.