In Rusland gaat de eerste generatie miljardairs na de instorting van de communistische Sovjet-Unie stilaan met pensioen. Velen vragen zich daarbij af op welke manier ze hun vergaarde rijkdom naar hun erfgenamen kunnen laten vloeien. Dat zeggen Alexander Sazonov en Irina Reznik, correspondenten van het persbureau Bloomberg in Moskou.
“De Russische president Vladimir Poetin heeft zich als een duidelijk bondgenoot van het kapitaal gemanifesteerd,” benadrukken Sazonov en Reznik. “Toch vragen vele miljardairs zich of of ze hun rijkdom ongestoord aan hun erfgenamen zullen kunnen doorgeven.”
Dynastieën
“De meeste beperkingen op het vrije ondernemerschap zijn samen met de communistische Sovjet-Unie opgedoekt. Desondanks moet men rekening houden met de ongeschreven regels die onder Poetin zijn ontwikkeld voor de overdracht van kapitaal. Die bepalingen zouden mogelijk kunnen verhinderen dat dynastieën van vermogens worden gecreëerd.”
“Dat stelsel steunt vooral op de informele contacten van de miljardairs,” zegt Alena Ledeneva, professor politiek en maatschappij aan het University College London. “Dergelijke vaardigheden kunnen de ondernemers niet gemakkelijk aan hun kinderen overdragen.”
In het westen hebben onafhankelijke rechters uiteindelijk het laatste woord over de eigendomsrechten. In Rusland daarentegen ligt die macht bij de regering en de bureaucratie. “De bescherming van de rijkdom hangt vaak af van persoonlijke banden en stilzwijgende afspraken met functionarissen,” betogen Sazonov en Reznik. “Deze bureaucraten beschikken over bijzonder verregaande bevoegdheden en macht.”
De erfopvolging is een probleem waarmee wereldwijd een groot aantal miljonairs mee te maken krijgt. Een rapport van UBS Group raamt dat de volgende twee decennia wereldwijd 3,4 biljoen dollar aan privévermogen aan een volgende generatie zal worden doorgegeven.
“Bij de vijfhonderd rijkste personen van de wereld ontvingen 178 individuen het grootste deel van hun fortuin uit een familiale erfenis,” stellen Sazonov en Reznik. “In Rusland zullen meer vermogens met erfenissen worden doorgegeven dan tijdens de tsaristische periode meer dan honderd jaar geleden, voor de bolsjewieken in het land de macht grepen.”
Uitdaging
Uit enquêtes blijkt dat 70 procent van de miljonairs de vermogensoverdracht de grootste uitdaging noemt waarmee zij de volgende tien jaar te maken zullen krijgen. “Sommigen vinden de navigatie door de wereld van macht en geld echter zo delicaat dat ze zich zorgen maken dat hun kinderen het moeilijk zullen krijgen om de investeringen te behouden, laat staan te laten groeien,” zeggen Sazonov en Reznik.
“Veel Russische magnaten willen zelfs niet dat hun kinderen in hun voetsporen treden. Andere miljardairs ondersteunen de zakelijke ambities van hun kinderen op alternatieve manieren. Vaak investeren ze in projecten die hun kinderen in eigen naam zijn gestart.”
“De financiële elite volgt nauwlettend in welke richting de erfopvolging zal evolueren,” zegt Ledeneva. “Men kan gewag maken van een soort pilootproject. Men start vaak met de overheveling van kleinere sommen, zodat men de reacties van het systeem kan uittesten en kan kan achterhalen of hun acties zullen worden aanvaard of verworpen.”
