Lekker gezellig! De 18 mooiste dorpjes en stadjes van Nederland

Nood aan een snelle vakantie tussendoor? Van zodra je de Nederlandse grens oversteekt, kom je in een totaal andere wereld terecht. Onze noorderburen hebben tal van charmante plekjes waar de tijd heeft stilgestaan. Ideaal voor een dagje fietsen of wandelen. Wij maakten een selectie van 18 mooie Nederlandse dorpjes en stadjes.

1. Elburg

Een toegangspoort in een straat van Elburg, een van de mooiste Nederlandse dorpjes.
(Pixabay)

In de provincie Gelderland, op zo’n tien kilometer van Zwolle, ligt Elburg. Dit eeuwenoude dorpje bevindt zich aan de rand van het Veluwemeer en het natuurgebied de Veluwe. Het is dus de ideale uitvalsbasis om dit prachtige stukje natuur in Nederland te gaan verkennen. Het loont echter ook de moeite om eens rustig door Elburg zelf te wandelen. Je vindt er oude architectuur, pittoreske straatjes, bruggetjes en leuke winkeltjes.

Hoewel het een klein dorpje is, heeft Elburg ook een joodse buurt en een haven. Aangezien er verse vis in het dorp aan land wordt gebracht, moet je zeker een visje in een restaurant gaan eten. Elburg heeft ook een palingrokerij. Je gaat zeker geen uren in het dorpje kunnen doorbrengen, maar in de omgeving is nog genoeg te zien. Behalve door de Veluwe wordt Elburg ook omringd door mooie landgoederen.

[divider style=”solid” top=”20″ bottom=”20″]

2. Domburg

Zeewater spoelt aan op het strand tussen een reeks houten palen.
(Pixabay)

Wie de drukte van onze Belgische badplaatsen wil vermijden, heeft altijd de optie om naar de Nederlandse kust te rijden. Zeeland ligt net over de grens en heeft nog lange onbebouwde stranden waar je uren kunt wandelen. En rond die stranden bevinden zich heel wat mooie Nederlandse dorpjes. Iedereen kent intussen Zoutelande van een recente radiohit, maar iets verderop ligt Domburg. Dat ligt echt aan zee en geeft uit op een heel mooi strand.

Zeker bij mooi weer heeft het strand van Domburg heel wat plaatsen om schitterende foto’s te maken. Na het uitwaaien kan je in het centrum van het dorp terecht om te winkelen of een stukje te eten. In de zomer kan het hier wel behoorlijk druk zijn, aangezien heel wat toeristen inmiddels de weg naar Domburg hebben gevonden. Maar in het voorjaar of het najaar kan je er even helemaal verdwalen.

[divider style=”solid” top=”20″ bottom=”20″]

3. Ginneken

Een terras op een marktje in het Nederlandse Ginneken.
(Flickr – Patrick Rasenberg)

Ook vlakbij de Belgische grens ligt Ginneken. Officieel is dat geen dorp, want sinds 1945 is Ginneken een stukje van de stad Breda geworden. Toch noemen de inwoners van Breda deze buurt nog steeds Ginneken, en als je het hen vraagt is dit zelfs het leukste stukje van hun stad. De panden zijn er echt heel mooi en dateren allemaal uit de negentiende of de twintigste eeuw.

Het hoogtepunt is de Ginnekenmarkt, het bruisende centrum van dit ‘dorpje’. Hier vind je winkels, een groot terras waar je van de zon kunt genieten, lekkere restaurantjes en de typisch Brabantse gezelligheid.

[divider style=”solid” top=”20″ bottom=”20″]

4. Giethoorn

Een hout brug over een beekje leidt naar een wit huis in Giethoorn, een van de mooiste Nederlandse dorpjes.
(Pixabay)

Een van de meest bijzondere dorpen in dit lijstje is Giethoorn. Dit in het noorden van Nederland gelegen dorpje wordt ook wel eens “Hollands Venetië” genoemd. Alle huizen zijn er immers op kleine eilandjes gebouwd, die door water van elkaar gescheiden zijn. Er loopt slechts één fiets- en wandelpad door het hele dorp. De rest van het vervoer loopt over het water.

De bootjes die Giethoornaars gebruiken zijn punters, vaartuigen met een scherpe punt aan de voor- en de achterzijde. Zeker bij mooi weer is het een aanrader om ook eens door het dorp te varen. De toeristen hebben Giethoorn natuurlijk ook al ontdekt, en je komt er dan ook heel wat Chinezen tegen. Combineer je bezoek met een wandeling door het nationaal park Weerribben-Wieden, waar de otter en de zwarte stern wonen.

[divider style=”solid” top=”20″ bottom=”20″]

5. Thorn

Witte huizen onder een bewolkte lucht.
(Flickr- Paul Smeets)

Thorn staat tot in het buitenland bekend als “het witte stadje”. Je vindt dit dorp net over de grens in Limburg. Ooit was het een klein vorstendom met een eigen abdij en een klooster, en nu is het een populaire trekpleister voor toeristen geworden. Veel is er doorheen de jaren nog niet veranderd: de abdij staat er nog steeds en alle huizen zijn wit, wat van Thorn een fotogenieke locatie maakt.

Die huisjes dateren overigens uit de periode van de Franse bezetting in 1794. Het verhaal gaat dat de Fransen een belasting op ramen wilden invoeren. Daarom besloten de arme inwoners van Thorn om hun vensters dicht te metselen en om dit zoveel mogelijk te verbergen zou men de muren wit hebben geschilderd. Een dorpje met een legende dus, en die kan je in het lokale museum ontdekken. Nadien zijn er talrijke gezellige cafés waar je van lokaal bier kunt genieten.

[divider style=”solid” top=”20″ bottom=”20″]

6. Orvelte

Huisjes langs een weggetje in Orvelte, een van de mooiste Nederlandse dorpjes.
(Flickr – Tom Jutte)

Een dorp dat je quasi letterlijk als een openluchtmuseum kunt beschouwen. Orvelte is tussen de elfde en de dertiende eeuw ontstaan en telt heel wat historische bezienswaardigheden. Je vindt er boerderijen en kunt er oude ambachten leren kennen. Zo kan je een kijkje nemen in een houtzagerij, een smederij, een klompenmakerij, een grutterswinkel, en in tal van ateliers en galerijen.

Het is dus alsof je doorheen een stukje geschiedenis van Nederland wandelt. Orvelte ligt vrij noordelijk in de provincie Drenthe. Het wordt door de Nederlanders als een van de mooiste Nederlandse dorpjes beschouwd.

[divider style=”solid” top=”20″ bottom=”20″]

7. Bourtange

Een rivier en een brug leiden naar Bourtange.
(Pixabay)

Ook Bourtange kan je een soort openluchtmuseum noemen. Het is een vestingstad die in 1742 ontstond. Maar de locatie was al veel langer een verdedigingswerk dat in opdracht van Willem Van Oranje gebouwd werd. Toen het in de negentiende eeuw z’n militaire functie verloor, veranderde Bourtange in een boerendorp. Op die manier zou een stuk geschiedenis dus verloren gegaan zijn, ware het niet dat in de jaren 60 werd besloten om Bourtange z’n oude vorm terug te geven.

Nu kan je dus gaan kijken hoe het leven in dit dorp, zo’n 20 kilometer ten oosten van Groningen, moet geweest zijn. Probeer wel de officiële vakantiedagen te vermijden, want het dorp wordt dan overspoeld door vooral Duitse toeristen. De grens is immers vlakbij, aangezien Bourtange vroeger de enige weg tussen Groningen en Duitsland moest verdedigen.

[divider style=”solid” top=”20″ bottom=”20″]

8. Hattem

Water en een bootje onder een blauwe lucht.
(Flickr – Sjaak Kempe)

Hattem bevindt zich op een boogscheut van Elburg, het eerste dorpje uit dit lijstje. Je kunt ze dus gemakkelijk combineren, maar sla Hattem zeker niet over. De historische binnenstad is beschermd en is zeker een mooie wandeling waard.

Hattem is ook bekend van Anton Pieck, die je kunt kennen van z’n illustraties en sprookjesachtige tekeningen. Hij is ook de oprichter van het bekende pretpark De Efteling. In Hattem bevindt zich een museum over hem. Verder kan je hier het Nederlands Bakkerijmuseum bezoeken, dus je bent wel even ‘zoet’ in Hattem.

[divider style=”solid” top=”20″ bottom=”20″]

9. Wijk bij Duurstede

Een kasteel vanuit de lucht tussen de bomen gefotografeerd in Wijk bij Duurstede, een van de mooiste Nederlandse dorpjes.
(Flickr-Dirk-Jan-Kraan)

Vroeger was Wijk bij Duurstede eigenlijk Dorestad, een handelsplaats die ooit nog door Romeinen en zelfs Vikingen werd bezocht. Je kunt die geschiedenis in het lokale museum herbeleven. De belangrijkste restant uit dat rijke verleden is de vierkante Donjon uit de dertiende eeuw en een Bourgondische toren.

Wijk bij Duurstede ligt niet ver van Utrecht en is ook vandaag nog een bruisend dorp. Vooral bij kunstliefhebbers is dit een populaire trekpleister, want je vindt er galerijen, beelden en een heuse poëzieroute.

[divider style=”solid” top=”20″ bottom=”20″]

10. Monnickendam

Een haven met boten in Monnickendam.
(Pixabay)

Monnickendam is geen dorp, maar een kleine stad, die net naast Amsterdam ligt. Er wonen niet veel mensen, maar je kunt er wel tal van beschermde gebouwen bewonderen. Het is nu nog amper mogelijk om je in te beelden waarom deze stad zo’n rijke geschiedenis heeft gekend, maar vroeger meerden hier grote zeeschepen aan. Nederland had ooit immers een binnenzee, beter gekend als de Zuiderzee.

In 1932 werd echter een dijk voltooid tussen wat we vandaag kennen als het IJsselmeer en de Waddenzee. Daardoor kon de scheepvaart Monnickendam en tal van andere dorpen en stadjes rond de binnenzee niet langer bereiken. Maar de geschiedenis zindert zeker nog na. Bovendien hoort Monnickendam eigenlijk bij de gemeente Waterland, die uit tal van historische plaatsen bestaat. Ideaal voor leuke fietstochten!

[divider style=”solid” top=”20″ bottom=”20″]

11. De Rijp

Een ophaalbrug en een historisch gebouw in De Rijp, een van de mooiste Nederlandse dorpjes.
(Flickr – Mike Bing)

Een tiental kilometer noordelijker dan Monnickendam ligt De Rijp. Ook hier wandel je langs heel wat mooie gerestaureerde monumenten. De Hervormde Kerk is een van de beroemdste gebouwen dankzij een reeks gebrandschilderde ramen. Je kunt de omgeving met de boot, per fiets of te voet bezoeken. Er liggen in deze regio nog veel meer pittoreske dorpen die stille getuigen van de rijke Nederlandse geschiedenis zijn.

[divider style=”solid” top=”20″ bottom=”20″]

12. Oudewater

Een kerk en huizen langs een rivier in Oudewater.
(Flickr – Screenpunk)

Ook Oudewater is eigenlijk een kleine stad, al wonen er niet meer dan 10.000 mensen. Het historische centrum is verrassend mooi en getuigt van een woelig verleden. Oudewater kreeg in het begin van de 80-jarige oorlog immers het bezoek van de Spanjaarden, die er in 1575 ongeveer de helft van de bevolking hebben uitgemoord. Jaarlijks wordt deze trieste gebeurtenis in het begin van augustus herdacht.

In het stadsmuseum kom je hier alles over te weten. En wie naar de Heksenwaag gaat, kan er ook nog iets leren over hekserij. Maak zeker ook een wandeling door dit mooie stadje nabij Utrecht.

[divider style=”solid” top=”20″ bottom=”20″]

13. Appingedam

Een gebouw met een afdakje in Appingedam.
(Pixabay)

Appingedam is eveneens een klein stadje, maar dan in de buurt van Groningen. Historisch kwam de hoofdstad van de gelijknamige provincie natuurlijk altijd op de eerste plaats, maar ook Appingedam had destijds zeker veel belang in de regio. Daar heeft de ligging mee te maken, met een open toegang tot de zee.

In de negentiende eeuw werd Appingedam ook industrieel belangrijk en tot 2004 werden er motoren voor schepen gemaakt. De toeristen komen vooral voor de authentieke ‘hangende keukens’ boven het Damsterdiep naar Appingedam.

[divider style=”solid” top=”20″ bottom=”20″]

14. Doesburg

Een man loopt over de straat naast een historisch gebouw in Doesburg.
(Flickr – William Helsen)

In de provincie Gelderland heeft Doesburg een rijk verleden dankzij z’n strategische ligging aan de IJssel. Je vindt er nog tal van historische gebouwen en charmante straatjes. Veel van die gebouwen herinneren aan de handel die hier ooit gebloeid heeft.

En als je er toch bent, dan moet je zeker ergens mosterdsoep gaan eten, want dat is in Doesburg een lokale specialiteit. Je kunt er ook een museum over mosterd bezoeken. Maar zorg dat je vooral Het Arsenaal uit 1309 niet mist. Dat was ooit een nonnenklooster en een opslagplaats voor wapens, maar vandaag kan je er iets gaan drinken.

[divider style=”solid” top=”20″ bottom=”20″]

15. Dokkum

Een rivier geeft op de achtergrond uit op een windmolen in Dokkum, een van de mooiste Nederlandse dorpjes.
(Flickr – Theasijtsma)

De heilige Bonifatius is volgens de geschiedenis in Dokkum vermoord, maar dit stadje heeft gelukkig meer te bieden dan een luguber verleden. Het is ook de laatste stad die de schaatsers van de Elfstedentocht op weg naar Leeuwarden tegenkomen. Ze moeten in het centrum zelfs omkeren, waardoor ze het stukje voor Dokkum in twee richtingen afleggen.

De geschiedenis van de stad leer je kennen tijdens een wandeling over de verdedigingsmuren van Dokkum. De wallen van het bolwerk zijn bijna zes meter hoog. Je kunt Dokkum ook tijdens een rondvaart bezichtigen.

[divider style=”solid” top=”20″ bottom=”20″]

16. Drimmelen

Een huis in Drimmelen.
(Flickr – RuudMorijn)

Het dorpje Drimmelen trekt vooral bezoekers aan dankzij de Herengracht, waar je mooie foto’s van huizen uit de achttiende en negentiende eeuw kunt maken. Het dorp zelf heeft eigenlijk niet veel meer te bieden, maar het is de perfecte uitvalsbasis om het nabijgelegen nationale park de Biesbosch te bezoeken. Hier vind je nog een echt stukje oernatuur in Nederland terug.

[divider style=”solid” top=”20″ bottom=”20″]

17. Oud-Beijerland

Een beek loopt door Oud-Beijerland.
(Flickr – Marco Hamersma)

Oud-Beijerland is als dorp de voorbije decennia fors gegroeid. Maar toch bezoek je het vooral voor z’n oude gebouwen en monumenten. Ook in Oud-Beijerland mag je niet enkel het centrum gaan bekijken. Het ligt vlakbij de Hoekse Waard, van waaruit heel wat mooie wandel- en fietsroutes vertrekken. Aangezien met de Oude Maas en het Spui verschillende toegangswegen via het water naar Oud-Beijerland leiden, vind je er zowaar ook een jachthaven.

[divider style=”solid” top=”20″ bottom=”20″]

18. Bronkhorst

Een huisje in de avondschemering in Bronkhorst, een van de mooiste dorpjes van Nederland.
(Flickr – Romand Boed)

Tot slot is er nog Bronkhorst, een erg charmant stadje in Gelderland, niet ver van Arnhem. Officieel is het dus een stad, al wonen er slechts 170 mensen. In de beginjaren was dit dorp een boerennederzetting in de buurt van de rivier IJssel. Hoewel Bronkhorst doorheen de geschiedenis nooit veel inwoners heeft gehad, bekwam het toch de rechten om zichzelf een stad te noemen. Het profileert zich dan ook graag als de kleinste stad van Nederland.

De lokale bevolking is er overigens grote fan van de boeken van Charles Dickens. Jaarlijks wordt in december een festival ter ere van de klassieke Britse schrijver gehouden en tot enkele jaren geleden was er zelfs een museum aan Dickens gewijd. Intussen hebben de inwoners overigens iets anders waar ze trots op mogen zijn: een krater op de planeet Mars is naar het piepkleine Nederlandse stadje genoemd.

[divider style=”solid” top=”20″ bottom=”20″]

Ontdek nu ook de mooiste dorpjes van Frankrijk of de mooiste dorpjes van Italië!

Meer