Onze hersenen zijn één van de grootste obstakels om gewicht te verliezen. Bij een dieet is het belangrijk hoe je eet, hoe je jezelf voelt en hoe je reageert. Hier zijn tien manieren waarop ons brein over ons lichaam heerst.

1. Negatief denken

Is het glas altijd halfleeg? Dan kan dat tot slechte eetgewoontes leiden. Reclame die je wil inspireren om op dieet te gaan en gewicht te verliezen, is volgens diëtiste Kaleigh McMordie erop gericht om mensen een slecht gevoel over zichzelf en hun lichaam te geven. “Ze geven hen het idee dat ze hun geld moeten steken in een dieet dat niet werkt. Wanneer dat dan mislukt, voelen ze zich nog slechter, en gaat de cyclus verder.”

Mensen geven zichzelf volgens McMordie onterecht de schuld dat ze geen gewicht verliezen. Het is het dieet dat faalt, en niet de persoon. “Tot mensen uit die mentaliteit van diëten stappen, is het lastig om hun lichaam te waarderen, welke maat ze ook hebben.”

2. Angst

Studenten snoepen vaak meer tijdens de examens. En volwassenen hebben ook de neiging om meer te eten wanneer er bijvoorbeeld een belangrijke presentatie of een lastig gesprek aankomt. Het is belangrijk om angst onder controle te krijgen, want anders dreig je andere oplossingen te zoeken in de vorm van je favoriete snacks. Ook het omgekeerde kan gebeuren, waardoor je geen honger meer hebt. Hoe dan ook wordt je dieet door angst helemaal overhoop gegooid.

3. Depressie

We hadden het al over negatieve gevoelens en angst, maar uiteraard is een depressie een gegarandeerde stap naar slechte eetgewoontes. Stemmingswisselingen zouden verantwoordelijk zijn voor gewichtstoename. Volgens professor Keith Ayoob van het Albert Einstein College of Medicine kan depressie leiden tot overdadig eten of tot uithongering. In dit geval kan je het probleem alleen oplossen door de oorzaak van je gevoelens aan te pakken. “Je moet erkennen wat er aan de hand is en gepast hulp zoeken, zodat je depressie geen impact heeft op je gezondheid en gewicht.”

4. Stress

Niet alleen het dagelijkse leven levert je stress op, ook een dieet kan stress doen toenemen. Als je de hele tijd calorieën zit te tellen, of als je jezelf moet forceren om te gaan sporten, dan ben je nog meer gestresseerd. Mensen die zich onzeker voelen, gaan bepaalde voedselsoorten of hoeveelheden voedsel proberen te beperken, maar komen vaak tot het omgekeerde resultaat.

“Het lichaam is gemaakt om te overleven. Het weet niet dat de persoon bewust minder voedsel tot zich neemt”, stelt McMordie. “Het weet alleen dat het niet genoeg heeft, waardoor allerlei processen, onder andere het metabolisme, vertraagd worden om energie te sparen.” Op die manier gaan we onbewust te veel beginnen eten en geobsedeerd raken door ons dieet.

5. Meer vet

Onze hersenen haten diëten. Uit een studie op muizen blijkt zelfs dat de hersencellen het lichaam verhinderen vet te verbranden wanneer voedsel schaars is. De onderzoekers denken dat de mens die eigenschap ontwikkeld heeft in tijden van hongersnood, maar het betekent dus ook dat we tijdens een dieet eerder vet gaan beschermen. Minder eten kan er dus voor zorgen dat je tijdens een dieet juist minder calorieën gaat verbranden.

6. Veroordelen

Naarmate we ouder worden, krijgt al het voedsel een label in onze hersenen. Geef je een positief of een negatief etiket aan een cheeseburger? En waaraan denk je bij een slaatje? Het helpt om te vermijden dat voedsel in je brein gecatalogeerd wordt als ‘goed’ of ‘slecht’. “Voedsel heeft geen morele waarde, en eten is wit noch zwart”, stelt McMordie. “Van zodra je dat aanvaardt, zal voedsel veel minder macht over je hebben.”

7. Eten wat je niet graag eet

Een ander onderdeel van gewicht verliezen is het juiste voedsel kiezen. Je kan al eens naar een appel grijpen, maar wat als je appels nu eenmaal niet lekker vindt? Dan kan je toch een stuk fruit kiezen dat je wel lust. McMordie vindt dat we eten als een ervaring moeten zien, niet als noodzaak. Neem de tijd om over voedsel na te denken en geef jezelf de kans om gezond voedsel te kiezen dat je ook echt lekker vindt. Op die manier zal eten je opnieuw gelukkiger maken.

8. Je niet afvragen waarom je eet

Voor je een koekje in je mond steekt, moet je jezelf eens de vraag stellen waarom je dat doet. Heb je er echt zin in of is er een andere reden? “Vraag jezelf af of voedsel wel is wat je nu nodig hebt”, zegt McMordie. “Mensen eten vaak uit emotionele noodzaak in plaats van fysieke honger.” Natuurlijk zijn er situaties waarin je soms zonder honger te hebben toch eet. Op een verjaardagsfeestje eet je bijvoorbeeld een stukje taart om niet onbeleefd te zijn. Maar het is belangrijk dat je jezelf hiervan bewust bent. Soms heb je eigenlijk iets anders nodig dan eten.

9. Ondankbaar zijn

Sommige mensen gaan op dieet omdat ze hun lichaam niet dankbaar zijn. Om jezelf van schuldgevoelens te vrijwaren, stelt diëtiste Adina Pearson een andere aanpak voor. Zij vindt het net geweldig dat ons lichaam in staat is om energie te besparen en ons naar calorierijk voedsel te drijven wanneer we minder eten. “Wat als we nu eens stoppen met al dat gedoe rond diëten en voor onze lichamen zouden zorgen door onze eetlust niet tegen te werken? Ik denk dat we meer gelukkige mensen met verschillende lichaamsvormen en maten zullen zien, die een stabiel gewicht hebben en gezonder zijn.”

10. Trots

Wie te trots is, gaat zelden hulp zoeken. Het valt op dat de meeste diëtisten in dit artikel juist tegen een zwaar dieet zijn. Volgens McMordie kunnen mensen veel verder komen als ze de focus niet op een dieet leggen. “De mentale cyclus van dieet en voedselangst verbreken is moeilijk en vraagt tijd en oefening.” Wees dus niet bang om hulp te vragen aan iemand die hierin gespecialiseerd is.