De Amerikaanse president Donald Trump spreekt vanavond om 21 uur lokale tijd (3 uur woensdagochtend in België) het Amerikaanse volk toe vanuit het Oval Office. Zo’n ‘Oval Office address’ waarbij de president ‘in prime time’ de natie toespreekt is een uitzonderlijk krachtig medium voor een president en wordt zelden ingelast. Het is de allereerste keer dat Trump van die mogelijkheid gebruik zal maken.

Wat Trump exact gaat vertellen blijft gissen, maar de kans bestaat dat hij ‘een nationale noodsituatie’ uitroept over de crisis aan de grens met Mexico. Dat zou hem toelaten de muur te bouwen met geld uit het budget van het Pentagon, zonder via het Huis van Afgevaardigden te moeten passeren. Of de president daarvoor de wettelijke bevoegdheid heeft blijft voorlopig nog een twistpunt onder rechtsgeleerden.

De grote televisienetwerken toonden zich maandag terughoudend om Trumps toespraak rechtstreeks uit te zenden. Ze vrezen dat de president de toespraak gebruikt voor politiek gewin. [Op de goksite Bookmaker.eu kan worden gewed op het aantal leugens dat Trump zal verkondigen.] Maar uiteindelijk zal Trump op alle zenders ‘live’ te zien zijn.

Shutdown dreigt zich tegen de president te keren

Nu 800.000 ambtenaren al meer dan 2 weken  niet meer betaald worden beginnen, dreigt de ganse ‘shutdown’ zich stilaan tegen hem te keren. Bedoeling moet dus zijn om ‘de schuld’ voor de controverse rond grensbewaking en de muur bij de Democraten te leggen. Dat wordt moeilijk omdat hij in december nog verklaarde ‘de schuld voor een shutdown graag voor zijn rekening te willen nemen’. Verwacht wordt dat Trump herhaalde malen het woord ‘crisis’ in de mond zal nemen en zal zeggen dat de Democraten weigeren te onderhandelen. 

Uit de laatste cijfers van de  U.S. Customs and Border Protection blijkt dat, in de eerste zes maanden van vorig jaar, 6 immigranten die trachtten Amerika binnen te komen via de Amerikaans-Mexicaanse landgrens op een lijst van vermeende terroristen stonden. De administratie Trump heeft het gedurig over ‘duizenden’.

Er is wel degelijk een probleem

Toch is er wel degelijk een probleem: in het grensgebied worden nu 2.000 mensen per dag gearresteerd, terwijl mensensmokkelaars  dagelijks ‘honderden Guatemalteekse families’ in de buurt van de grens droppen. Zowel Republikeinen als Democraten geven toe dat er een probleem is, maar verschillen van mening over de oplossing. Vooral de opvang van de mensen die worden opgepakt wordt steeds moeilijker, omdat de opvangcentra overvol raken.

Maar de gevolgen van de crisis laten zich ook bij gewone Amerikanen voelen, die slachtoffer zijn van de sluiting van de overheid, de zogenaamde ‘shutdown’, die nu zijn derde week in gaat. Ambtenaren worden niet meer betaald en gaan op zoek naar een andere job. Anderen die moeten werken zonder te worden betaald melden zich ziek. Dat heeft gevolgen voor de werking van verschillende overheidsdiensten.

Een muur, niets minder dan een muur…

De kans dat er snel een oplossing komt is klein. De Democraten wonnen tijdens de voorbije verkiezingen 40 zetels in het Huis van Afgevaardigden, ondanks dat Trump toen al het leger naar de grensstreek had gestuurd om ‘de caravan van immigranten’ tegen te houden. Ze lijken dus weinig te verliezen te hebben.

Republikeinse politici vrezen eerder dat de ganse controverse zich bij volgende verkiezingen tegen hen dreigt te keren. Velen vragen zich af waarom nu overheidsgeld nodig is om een muur te financieren waarvan Trump had aangekondigd dat die door Mexico betaald zou worden. Maar Trump heeft zich spijtig genoeg in een hoek gemaneuvreerd waaruit hij zich enkel kan bevrijden door een muur te bouwen [en de Amerikanen er voor laten betalen]. Met minder dan dat zal zijn basis geen genoegen nemen.