Waarom hebben Duitse bedrijven het zo moeilijk?

Het Duitse chemieconcern Bayer maakt een moeilijke periode door. Het beleid van chief executive Werner Baumann is door een meerderheid van de aandeelhouders afgekeurd. Reden is de controversiële overname van het Amerikaanse bedrijf Monsanto door het Duitse concern. Het magazine The Economist wijst er echter op dat Bayer niet de eerste grote Duitse onderneming is die de jongste periode in problemen is gekomen.

Volgens een aantal analisten heeft dat fenomeen wellicht te maken met de communicatie van de Duitse bedrijfsleiders. Volgens The Economist moet echter gekeken worden naar de exportgerichtheid van de Duitse economie.

Roundup

“Bij Bayer heeft 56 procent van de aandeelhouders geweigerd om het beleid van chief executive Werner Baumann en zijn managementteam goed te keuren,” verduidelijkt The Economist. “Nog nooit voordien botste de top van een grote Duitse beursgenoteerde onderneming op een dergelijke tegenkanting.”

“De meeste Duitse chief executives kunnen rekenen op de steun van meer dan 90 procent van de aandeelhouders. Midden dit decennium zegden 39 procent van de aandeelhouders van Deutsche Bank hun vertrouwen in de chief executives Anshu Jain en Jürgen Fitschen op. Het tweetal nam daarop ontslag.”

Het ongenoegen bij Bayer heeft te maken met de overname van het Amerikaanse bedrijf Monsanto in juni vorig jaar door de Duitse groep. Die transactie heeft Bayer tot nu toe weinig geluk gebracht. Monsanto is immers producent van het bestrijdingsmiddel Roundup, dat volgens sommige partijen mogelijk kanker zou kunnen veroorzaken.

Bayer betaalde 63 miljard dollar voor Monsanto. Hoewel een aantal studies aanvoeren dat Roundup onschadelijk is, is het bestrijdingsmiddel voor Bayer een echte nachtmerrie geworden. Het aandeel van de Duitse groep heeft sinds juni vorig jaar 40 procent van zijn waarde verloren.

In de Verenigde Staten lopen een aantal schadeclaims tegen Roundup. Die procedures kunnen Bayer bijzonder veel geld kosten. “Critici beschuldigen Baumann er nu van een gezonde onderneming met uiterst riskante activa te hebben geïnfecteerd,” voert The Economist aan. “Er doen nu geruchten de ronde dat een aantal activistische aandeelhouders van Bayer het bedrijf zouden willen opsplitsen. Daarbij zou de landbouwtak van de gezondere farmadivisie worden gescheiden.”

Communicatie

Bayer is echter niet de enige grote Duitse onderneming die de voorbije periode in Amerikaanse problemen is geraakt. Volkswagen heeft in de Verenigde Staten tot nu toe 30 miljard dollar boetes en compensaties betaald wegens fraude met de emissiewaarden van zijn dieselmotoren.

De problemen van Deutsche Bank worden vaak gelinkt aan zijn overname van de Amerikaanse investeringsbank Bankers Trust eind vorige eeuw. Autobouwer Daimler is nog altijd herstellende van zijn kortstondige alliantie met zijn Amerikaanse sectorgenoot Chrysler. Staalproducent ThyssenKrupp kende op het Amerikaanse continent evenmin grote successen.

“Niet alle Duitse bedrijven ervaren echter internationale moeilijkheden,” voert The Economist aan. “Ondernemingen zoals Allianz, Sap, Munich Re, Siemens en Basf laten uitstekende resultaten optekenen. Zelfs Volkswagen lijkt zijn dieselgate grotendeels achter zich te hebben gelaten.”

Cornelius Baur, de Duitse topman van consulent McKinsey, ziet een belangrijke grond voor een aantal problemen in de communicatie-strategie van de Duitse chief executives. “Amerikanen grijpen in hun verklaringen vooral terug naar sexy onderwerpen zoals technologie,” zegt hij. “Hun Duitse collega’s praten echter vooral over regelgeving en belastingen.”

“Een verklaring kan men echter ook vinden in het karakter van de Duitse economie,” benadrukt The Economist. “De meeste Duitse ondernemingen zijn afhankelijk van de export. Daardoor zijn ze gevoelig voor een vertraging van de Chinese economie, allerhande tariefoorlogen en de onzekerheid rond de brexit.”

“Het voorbije jaar verloren de bedrijven uit de Deutsche Aktienindex 6,5 procent aan operationeel inkomen. Sinds januari is er wel opnieuw een herstel, maar toch zullen vele Duitse ondernemingen ook dit jaar een moeilijke periode kennen. Zowel autobouwers als energiebedrijven bereiden zich voor op een vroegtijdig pensioen van grote groepen medewerkers.”

Meer